Að þora að láta umheiminn sjá
Við Björn Jóhannsson vorum saman í Skógsskóla í einn vetur fyrir fimmtíu og sex árum. Að hann gerði vísur var af og frá að ég tel en svo hefur verið að sýna sig á síðustu árum að hann birtir oft á tíðum vísur sem hann gerir og alla jafnan eru vísurnar hans með djúpt innihald. Snemma í morgun fór ég ferð fram í baðherbergið og þegar ég kom til baka leit ég í tövuna og leit á nokkur efstu nöfnin á Feisbókinni. Þá las ég þetta ljóð sem Björn hafði birt seint kvöldið áður.
Sat í stofunni og horfði
á sumt eða ekki neitt.
Leitaði að ljúfu orði
langaði að nota það eitt.
Það orð kom ekki til mín
falið djúpt í huga mér
hugsa þó alloft til þín
því orðið var ætlað þér.
á sumt eða ekki neitt.
Leitaði að ljúfu orði
langaði að nota það eitt.
Það orð kom ekki til mín
falið djúpt í huga mér
hugsa þó alloft til þín
því orðið var ætlað þér.
Svo hugsaði ég mikið um þetta ljóð, merkingu þess og kraft orðsins. Ég hugsaði líka um þau áhrif sem ljóðið hafði á mig. Svo sofnaði ég aftur um stund.
Já, hvort þetta var ekki kunnuglegt. Ég vil segja eitthvað en orðið kemur ekki en ef ég byrja að skrifa, þá getur orðið komið eftir nokkurn tíma, eða eftir margar skrifaðar línur -en oft alls ekki. Ég get baukað við verkefni mín hér á Sólvöllum, eða í vinnunni, eða þegar ég ek bílnum mínum, og þá kemur orðið. Ég ákveð að varðveita orðið og festi það í huga mér með myndum, með öðrum orðum og til og með með tilfinningum. Að kvöldi sest ég svo við tölvuna en orðið er ekki lengur til, eða ef til vill eins og Björn segir í ljóðinu; falið djúpt í huga mér. Og þá verður ekkert meira. Og jafnvel þó að ég muni orðið en hef tilfinninguna ekki lengur til staðar, þá verður heldur ekkert orð.
Ég vil ekki skrifa til að romsa upp úr mér staðreyndum, ég vil skrifa til að láta eitthvað flæða fram innan frá. Ég hef skrifað til að reyna að komast í gang án þess að komast í gang. Svo þegar ég les yfir og sé staðreyndarunu á skjánum. Þá gríp ég stundum fyrir andlitið og hendi svo því sem ég hef skrifað.
Ég kynntist honum Kristjáni Hálfdánarsyni fyrir tuttugu til þrjátíu árum síðan. Síðan sköruðust leiðir okkar Kristjáns ekki í árafjöld og ég hafði gleymt að ég hafði kynnst þessum hlýlega og prúða manni. En svo allt í einu fyrir nokkrum dögum birtist hann á Feisbókinni og nú erum við Feisbókarvinir. Nú man ég hann svo ákaflega vel eins og hann var. Hann býr í Danmörku. Í dag sagði Kristján að hann hefði verið að lesa bloggið mitt og að það hefði verið gaman að lesa það og ekki síst vegna þess að það hefði augljóslega verið skrifað frá hjartanu. Það var líka meiningin, annars hefði ég hent því.
"Andinn virðist hafa yfirgefið fólkið" segir í gamalli frásögn um nokkra aldraða munka og gyðingaprest. Þetta skrifaði ég fyrir nokkrum dögum og ég skrifaði einnig: "Og þannig er það með mig núna að andinn neitar alveg að koma en það er trúlega öllum að meinalausu."
Þannig skrifaði ég og svo skrifaði ég ekki meira þann daginn og ekki næstu daga á eftir vegna þess að orðið kom ekki. Þegar vinur minn Björn sat í stofunni vildi orðið ekki koma. Samt komu orð, önnur orð, og þegar hann raðaði þeim saman í ákveðna röð fengu þau mjög fallega meiningu. Mér finnst ég sjá hann fyrir mér með tregablandna ásjónu, hugsandi til þess sem hann vill segja orðið til, einhvers sem ekki er lengur meðal oss. Aðrir sjá kannski aðra merkingu, en þannig er það oft með orðið að sá sem notar það af snilld gefur okkur færi á að ætla því merkingu.
"Gaurarnir", gæti ég trúað að sagt hafi verið um þessa mynd af einhverjum. Þarna vorum við ungir í Skógaskóla og Björn átti skinnjakka en ég fékk lánaðan skinnjakka. Við notuðum brilljantín og svo fórum við í myndatöku. Okkur þótti vissar stelpur betri og fallegri en aðrar stelpur en við spáðum ekki svo mikið í merkingu "orðsins" þá. Við notuðum hins vegar sum orð meira en önnur orð.
Svo slitum við Björn barnsskónum og gengum út í lífið og einnig stelpurnar sem voru berti og fallegri. Við héldum hvert í sína áttina. Við höfum hittst öðru hvoru gegnum lífið og einmitt við slíkt tækifæri tók stelpa sem hafði verið betri og fallegri þessa mynd af okkur. Við hittum báðir nýjar stelpur sem voru betri og fallegri en nú eru þær farnar þangað sem orðin ná ekki til þeirra. Því sitjum við stundum í stofunni heima og leitum að orðum. Fyrir okkur báða hefur "orðið" fengið merkingu sem við sáum ekki svo vel þá.
Það sem ég hef skrifað hér hef ég skrifað fyrir mig. Ég hef verið í ákveðnum heimi meðan ég hef skrifað þetta og nú er það skrifað og ég að mestu kominn til baka frá þessum ákveðna heimi. Eitthvað hefur átt sér stað innra með mér meðan ég var að skrifa og það var það sem ég sóttist eftir. Þessi skrif hafa því hvað mig áhrærir skilað gildi sínu og þess vegna gæti ég hent þeim. Að einu leyti hafa þau þó ekki skilað gildi sínu ennþá og það varðar að þora að láta umheiminn sjá þau. Með því að þora að láta umheiminn sjá þau hef ég gengið leiðina á enda.
Veikur eða hvað
Eiginlega hef ég verið að velta því fyrir mér hvort ég sé orðinn veikur. Ég hef nefnilega ekki bloggað í tólf daga og það er alveg á mörkum að mér finnist það í lagi. Þess vegna fannst mér sem það væri öruggast að blogga í kvöld ef það skyldi kannski koma í veg fyrir að ég yrði virkilega veikur. Ég veit hins vegar ekki almennilega hvað ég á að blogga um en ef ég byrja, þá kannski kemur eitthvað.
Í allan dag og seinni partinn í gær líka hef ég verið hálf svangur, jafnvel þó að ég hafi borðað. Mér hefur liðið eins og börnunum mínum leið þegar þau sögðu að sig langaði í eitthvað og svo þegar þau voru spurð hvað þau eiginlega langaði í, þá var svarið stundum "bara eikkað". Þannig hef ég verið að mig hefur langað í "bara eikkað".
Ég borðaði grjónagraut í kvöldmat sem ég gerði úr hrísgrjónum með hýði. Það er góður grjónagrautur og ég sauð mikið af honum og þessi grjón þarfa að sjóða í 40 mínútur. Það var því best að sjóða mikið í einu. Svo ætlaði ég að gera lummur úr afganginum. En það varð enginn afgangur þar sem ég stóðst ekki að klára grautinn og það var bara hluti af því að langa í "bara eikkað". Svo fór ég á AA fund í Fjugesta og á leiðinni þangað kom freistarinn til mín. Hann sagði að ég skyldi fara í kaupfélagið í Fjugesta eftir fundinn og kaupa "bara eikkað" gott til að borða þegar ég kæmi heim.
En fari ég á AA fund, þá gef ég ekki eftir svona vitleysu. Ég fór því ekki í kaupfélagið en þegar ég var hálfnaður heim hugsaði ég sem svo að það hefði verið vitleysa að fara ekki í kaupfélagið. Svo kom ég heim og gekk býsna ákveðnum skrefum að eldhúsbekknum og setti suðuhelluna upp á eldavélina. Síðan tók ég fram pönnukökupönnuna og setti á helluna og kveikti undir pönnunni. Síðan skál, hveiti, lyftiduft, egg, matarolíu, mjólk, smjör og allt sem til þarf til að baka hálfa uppskrift af pönnukökum. Svo bakaði ég pönnukökur og yndisleg angan fyllti húsið. Dásamleg kyrrð settist að bæði í líkama og sál
Svo þegar klukkan var níu settist ég við matarborðið með pönnukökudiskinn, kakó og títuberjasultu. Svo hélt ég veislu. Eftir fimm pönnukökur og næstum heilan kakóbolla tókst mér að stoppa. Ekki af því að ég vildi stoppa, heldur af því að ég fann að ég yrði að stoppa. Alveg er það merkilegt að vera á mínum aldri og missa svona stjórn á hlutunum. Jahérnanahér.
* * *
Einbúinn á Sólvöllum situr ekki auðum höndum nú frekar en endra nær. Nú vinn ég við að kljúfa við. Þetta er eiginlega í fyrsta skipti sem ég klýf við og er ánægður með allt sem að því snýr. Ég meira að segja klýf innanhúss. Hún Fanney Erla Antonsdóttir frá Hrísey sem býr í Ósló gaf mér bók í fyrra sem fjallar um að meðhöndla við með alúð og virðingu. Þessi bók hefur haft áhrif á mig. Einhver vill kannski segja að það sé best að búa á Íslandi og nota heitt vatn sem rennur upp úr jörðinni og losna þar með við að púla við viðinn. En að vinna með viðinn sinn af alúð er nefnilega menning
Í nýju viðargeymslunni minni eru básar. Á þessari mynd er bás 1. Ég er liðlega hálfnaður við að fylla hann. Ég er að kljúfa við frá því sumarið 2013. Það á að kljufa við sem fyrst eftir að trén eru felld en hann Håkan fyrrum vinnufélagi minn kenndi mér að ef ég þyrfti að fella tré en hefði ekki tök á að kljufa, þá skyldi ég alla vega brytja stofnana niður. Það sem ég er að kljúfa núna brytjaði Pétur tengdasonur niður fyrir mig. En það sem Håkan sagði hefur mér tekist að hafa að leiðarljósi síðustu tvö árin og ég gat geymt kubbana undir þokkalegu þaki. Nú er þessi viður skraufa þurr og ég er búinn að kynda með honum svona til prufu. Það er alveg dásamlegt. Það er auðvelt að kveikja upp og það slær ekki niður, engin lykt í húsinu og allt er bara gott. Horfa á líflega logana leika bakvið glerið í hurðinni og njóta þess að vera til.
Nú var ég búinn að nota þennan nýja við í þrjá daga en svo kom að því að klára gamla súra viðinn. Sá viður er búinn að sjá tímana tvenna, liggja of lengi úti og vera geymdur undir segli sem er léleg meðferð á eldiviði. Þá er ekki hægt að tala um að menningu. En þennan við verð ég að klára og svo aldrei að meðhöndla Sólvallaviðinn svona meir. Nú eru nýir tímar.
Þessi mynd er líka úr bás 1. Ég get orðað það þannig að ég er alveg himinlifandi með þetta. Það er notalegt að meðhöndla hvern einasta kupp með eigin hendi, með alúð og virðingu vitandi það að seinna muni þessi kubburinn og allir hinir koma til með að ylja mér og fleirum. Það er mér líka alveg sérstök ánægja að sumir þessara kubba eiga eftir að fara til Stokkholms og lýsa þar upp og ylja. Fjölskyldan sem fær þann við er líka búin að standa við bakið á mér í öllu sem ég hef gert hér á Sólvöllum og hefur einungis örvað mig til dáða. Það hefur enginn sagt að ég sé að gera neina vitleysu hér en þetta er bara fólkið sem hefur verið næst mér og því oftast komið við sögu. Þakka ykkur fyrir það Rósa og fjölskylda.
Þakka ykkur líka fyrir Valgerður og fjölskylda þegar þið hjálpuðuð mér, Árný mágkona mín og Gústi mágur og Ottó minn gamli nágranni með henni Dísu sinni. En þegar þið voruð hér var engin viðargeymsla sem kalla mætti höll. Þið verðið bara að koma aftur til að kynnast hér nýjum tímum.
Það var aldrei að það fæddist orðaflaumur þegar ég tók mig til. Jahérnanahér.
Batnandi manni er best að lifa
Ég heimsótti hann sögunarMats í morgun. Ég hef alltaf gaman af að hitta þann mann. Hann var í skóginum í gær að sækja sér tré til að saga niður í byggingarefni. Það er eitthvað sjálfbært við líf þessa manns. -Hvað hefurðu marga hektara af skógi? spurði ég hann. Og hann svaraði með sinni hógværu röddu -Þrettán hektara. -Nægir það þér þannig að þú klárar ekki skóginn. -Já þetta svo gömul tré að þau eru hætt að stækka. Eiginlega standa þau bara þarna og þorna.
Þá fór ég að skilja betur þennan gríðarlega styrk í viðnum hjá honum. Ég þarf að koma út í skóginn hans og sjá þessei gömlu tré. Væri Mats eins og meiri hluti skógareigenda sem vildi einungis hafa ríflegan ágóða væri hann búinn að fella allan skóginn og planta aftur trjám sem vaxa mikið hraðar en gamla grenið í skóginum hans. Það greni verður heldur aldrei sterkt og það er ekki erfitt að reka þriggjatommuna í slíkan við.
Sex metra langt borð hjá Mats, eins og tvö þau efstu eru á kerrunni, og 20 sm breitt og þar að auki meira en tommu þykkt, það eru borð sem síga í og ég ber bara eitt svoleiðis borð í einu jafnvel þó að ég lyfti tveimur.
Það var ekki bara til að gera Mats glaðan sem ég keypti við hjá honum í morgun. Nei, nú skyldi koma gólf í eldiviðargeymsluna mína. Í gær sagaði ég niður gangstéttarhellur og lagði þær sem undirstöður undir gólfið sem koma átti. Auðvitað notaði ég hallamál og réttskeið, múrskeið slaghamar og viðarklossa því að allt skyldi gert samkvæmt kúnstunum í mér.
Þetta gólf er að vísu ekki nema tíu fermetrar en það er helmingi stærra en öll gömlu viðarskýlin mín og þar að auki meira en helmingi hærra. Það nægir vel fyrir mig og þar að auki á ég eitt gott, lítið skýli sem ég tekið undir við ef ég vil. Hann sagði við mig í dag hann dóttursonur minn í Noregi að ég gæti látið fólk gista þarna ef á þyrfti að halda. Já því ekki það? Það verður alla vega gott loft þarna inni. Hægra megin er svo pláss upp á fjórtán fermetra og þar verður "Guðjóns litla trésmiðja".
Ég chattadi við hann Markku vin minn undir kvöldið þegar ég var búinn með þetta gólf. Markku sem er Finni og kyndir með eldiviði eins og ég, hann kann að fara með við. Hann virtist verða hissa þegar ég sendi honum þessa mynd og hann spurði hvað þetta eiginlega væri. Þegar ég var búinn að segja honum að þetta væri mynd af nýju viðargeymslunni minni hvarf hann alveg um tíma. Síðan hafði hann orð á því að það hlyti að verða heldri manna viður sem yrði geymdur í þessari geymslu. Sannleikurinn er sá að margur mundi vilja vera eigandi þessarar geymslu. En það er ekki það sem skiptir máli. Það sem skiptir máli er að mér þykir gaman að gera hlutina svona úr garði og mér þykir gaman að ganga um húsakynni sem ég hef unnið að með alúð.
Með það er kominn háttatími hjá mér. Á morgun er hreingerningadagur og annað kvöld byrjar helgi. Ég er nefnilega farinn að halda helgarnar hátíðlegar og án skítagalla. Næsta helgi verður líka haldin hátíðleg. Batnandi manni er best að lifa.
Þar sem góða veðrið ríkir flesta daga
Í gærmorgun sat ég við austurgluggann í svefnherberginu mínu og horfði á hæstu trjátopana eins og ég geri svo oft. Þó að þeir bæru hver i annann gat ég ekki séð að þeir bærðust. Svo leit ég á veðurspána og það átti að verða lélegt ferðaveður þegar liði á daginn. Því ákvað ég að skreppa í Marieberg til að versla áður en það bristi á. Í kaupfélaginu í Marieberg eigraði ég óvenju mikið fram og til baka vegna þess að nú ætlaði ég að kaupa öðruvísi en venjulega, öðru vísi síld, öðru vísi kartöflur, öðruvísi grænmeti og öðruvísi ýmislegt fleira. Nóg er nefnilega úrvalið í Mariebergskaupfélaginu.
Ég er sá gallagripur að þegar ég hef keypt eitthvað sem mér líkar, þá vil ég gjarnan halda áfram að kaupa akkúrat það og ekkert annað. Þannig er það til dæmis með síldina í tveggja lítra fötunum. Þá kryddsíld er ég búinn að kaupa í tvö ár og ég er að verða leiður á henni. Þar sem það eru seldar einar fimmtán til þrjátíu sortir af síld á hillunum þar, þá er þetta auðvitað alveg óþarfi.
Þegar ég yfirgaf kaupfélagið með svolítið öðruvísi vörur í pokanum mínum og stórt granatepli til að hafa sem eftirrétt einhvern daginn, þá var reyndar komin alveg þokkaleg stórhríð og nokkurra sentimetra snjór. Þannig geta veður skipast í lofti og veðurfræðingarnir haft rétt fyrir sér. Þegar ég kom heim stóðu trjátopparnir alls ekki grafkyrrir lengur, þeir sveifluðust frekar mjúklega með sporöskjulaga sveiflum og frá þeim barst óveðursgnýr. En niðri á sjálfum Sólvöllunum var logn og tíu sentimetra djúpur snjór.
Ég skipti um föt og fór út í nýja húsið mitt til að negla upp panel á innsíðuna. Þriggja tommu saumurinn fékk gríðarlega festu í viðnum sem ég hafði keypt hjá honumm sögunarMats. Viðurinn sem Mats selur er nefnilega kjarnaviður, þungur og harður, og hamarshöggin dundu í byggðarlaginu. Í þeirri kyrrð sem ríkir jafnan í Krekklingesókn, þá finnst mér alveg nóg um þessi gríðarlegu hamarshögg og ég byrja ógjarnan snemma á morgnana þegar ég þarf að negla í þennan við. Ég þarf líka að hafa kúbeinið við hendina því að sumir naglanna kengbogna áður en þeir komast svo langt inn í harðan viðinn. Það er að vísu spurning að þegja yfir þessu.
Það hætti fljótlega að snjóa en veðurgnýrinn í skóginum hélt áfram en skógurinn hélt líka áfram af trygglyndi að skýla Sólvöllum. Ég fann fyrir öryggi í þessum faðmi og það var gott að vera til. Ég smíðaði, útbjó góðan mat, baukaði eitt og annað og tíndi til föt fyrir morgundaginn. Mér ávannst óvenju mikið í gær og það hefur líka verið meiningin frá þrettándanum að komast á góða ferð ferð. Áður en ég lagði mig hafði helminginn af snjónum tekið.
Þegar ég var að sofna um miðnætti heyrði ég ennþá veðurgnýinn í skóginum og þegar ég vaknaði um fjögur leytið var það óbreytt. Klukkan átta var ég út í glugga og það hafði hljóðnað og trén bifuðust mjúklega og gátu nú hvílst eftir all nokkur átök. Fyrir löngu síðan hafði ég draum um að rækta skóg á stærstum hluta Íslands til að þar yrði gott veður flesta daga. Síðar hætti ég við það en reyndi að rækta skóg á einhverjum erfiðasta stað á norðurhveli jarðar sagði mikill skógræktarmaður á Íslandi í gamansömum tón.
Eftir gróðursetningardaga í Skógum þar sem fólk frá Tumastöðum í Fljótshlíð var til aðstoðar kom maður til mín og bauð mér vinnu á Tumastöðum þegar skóla væri lokið. Oft sá ég eftir því að hafa ekki þegið það en ég veit ekki hvað ég á að segja um það núna. Þá hefði ég ekki eignast þá fjölskyldu sem ég eignaðist og þá væri ég örugglega ekki þar sem ég er núna. Það fór best á því að það fór sem það fór og í staðinn fyrir að rækta skóg á stærstum hluta Íslands flutti ég þangað sem góða veðrið ríkir flesta daga vegna þess að skógur vex á stærstum hluta landsins.
Stundum er ég meiri Íslendingur en annars
Ég hef verið á flakki um héruðin austan við Örebro síðan í helgarbyrjun. Ég lagði af stað á laugardagsmorgun klukkan átta og ætlaði að láta klippa mig. Ég stillti mér upp við dyrnar til rakarans tuttugu mínútur fyrir níu og ætlaði að verða öruggur með að verða fyrstur í stólinn klukkan níu. Þegar ég hafði beðið í fimmtán mínútur las ég áberandi texta á dyrunum þess efnis að það væri lokað á laugardögum. Þá rann upp fyrir mér að það væri laugardagur og ég yrði ekki nýklkipptur á þessu ferðalagi mínu.
Þegar ég kom heim í gær, þremur dögum seinna, kom ég við hjá rakaranum og ætlaði að láta ferðalag mitt enda á því að verða vel klipptur. Þegar ég kom að dyrunum fannst mér vera fremur dimmt inni á rakarastofunni en ég lét samt á það reyna og tók i handfangið. Það var læst. Svo las ég aukablað sem hengt var innan á glerið í hurðinni og þar stóð að það væri lokað á þrettándanum. Ef ég get ekki skilið að það er þrettándinn þá get ég heldur ekki skilið að það sé lokað hjá rakaranum.
Reyndar finnst mér þetta allt í lagi þó að ruglingslegt hafi það verið. Ég var í vinnu í Vornesi á gamlársdag, á nýársdag og á annan í nýári. Þar virtist enginn af vinnufélögunum átta sig lengur á því hvaða vikudagur væri og gat ég þó verið pabbi þeirra flestra og elsti bróðir hinna. Yngra fólkið var ekkert betra en ég. Núna er ég heima og er að koma á röð og reglu í sjálfum mér og svo ætla ég að láta það koma fram í daglegu lífi mínu hér heima á næstunni.
Ég tók soðið hangikjöt með í ferðina, einnig flatbrauð og heimabakað rúgbrauð. Átta fullorðnir áttu að borða þetta sem hádegismat í Västerås. Ég get ekki sagt að ég hafi verið alveg rólegur. Ef fólk hefði ekki viljað borða þetta hefði hugmynd mín að þessum hádegisverði verið misheppnuð. En viti menn! Fyrst var fólk svolítið gætið þegar það setti á diskana en þegar til kom fóru allir einu sinni eða tvisvar til að fá sér meira. Það sagði allt sem segja þurfti.
Í hópnum var pólskur tónlistarmaður að nafni Kajtek sem hefur verið út um allan heim að spila tónlist. Hann hefur smakkað margan réttinn og honum þykir mjög áhugavert að prufa rétti ólíkra þjóða. -Veistu hver Halldór Pálsson tónlistarmaður er? spurði hann mig. Nei, ég vissi það ekki. -Hann hefur verið lengi í Svíþjóð, sagði Kajtek -og hann er mjög, mjög fær. Þegar ég hitti hann ætla ég að segja honum að reykt lambakjöt sé mjög, mjög góður matur.
Heimabakaða rúgbrauðið mitt þótti lostæti hjá yngri sem eldri og einnig flatbrauðið sem Guðrún mágkona og Páll bróðir sendu mér fyrir jól. Stundum er ég meiri Íslendingur en annars.
Susanne og ég
Susanne vann áður hjá hátæknifyrirtækinu ABB og hún var líka áður fyrr rútu- og vörubílstjóri hjá “Sænska kvenlega bílstjórahópnum” sem er sjálfboðaliðahópur innan sænska hersins.
Síðan vildi hún reyna eitthvað nýtt í lífinu og lærði fjármálastjórnun. Eftir það kom hún auga á að það gaf henni mikið að hjálpa eldri sem búa heima. Því las hún til sjúkraliða. Eftir það vinnur hún í heimaþjónustunni í Västerås en sérmenntar sig ásamt vinnunni til almennrar heimahjúkrunar. Hún hefur áhuga fyrir að mennta sig ennþá meira til vera til stuðnings fyrir þá sem eru á lokastigum lífsins.
Það var stuttu eftir miðnætti þann 27. ágúst 2013 sem ég sat við tölvuna heima. Ég hafði unnið mikið og það var óreiða á öllu mögulegu heima hjá mér. Ég var að raða pappír í möppu, það var hljóðlátt heima, tregi í huganum og hugsanirnar liðu hjá. Það klikkaði í tölvunni og ég leit á skjáinn. Það höfðu komið skilaboð.
"Sæll Guðjón! Þú ert líka vakandi. Ég hef unnið kvöld og á erfitt með að komast í ró." Þannig hljóðuðu skilaboðin sem ég hafði fengið og milli orðanna sá ég sama trega og ég fann fyrir innra með mér. Þessi skilaboð komu frá Susanne.
Við hittumst áður þegar hún vann við afleysingarstörf í Vornesi, á skrifstofunni, sem bílstjóri, í eldhúsinu og með ákveðin samtöl við þá innrituðu. Við höfðum ekki hittst síðan þá, í sjö ár. Ég svaraði skilaboðunum frá henni og við skiptumst á nokkrum orðum þetta kvöld. Dagana á eftir las ég nokkrum sinnum hvernig samtal okkar byrjaði og ég var sannfærður um að við hefðum fundið fyrir því sama bæði tvö; trega og einmanaleika. Síðan leið hver vikan af annarri á vit hins liðna og urðu að mánuðum og það kom nýtt ár með nítjánda febrúar. Klukkan nálgaðist miðnætti. Það klikkaði í tölvunni.
"Sæll Guðjón! Hér er náttugla sem hefur hreinsað til í íbúð móður sinnar. Erfitt með allt þetta. Vona að þú munir eftir mér frá Vornesi." Það var aftur frá Susanne. Mamma hennar hafði yfirgefið heimilið endanlega og var flutt á heimili fyrir aldraða og hún hafði gengið frá íbúð hennar. Jú, ég mundi eftir henni frá Vornesi.
Þannig byrjaði það og skilaboðin urðu smám saman þéttari og orðaskiptin þróuðust hægt og rólega til þess að við byrjuðum að þekkja hvort annað á þann hátt sem við höfðum ekki gert áður. Kunningsskapur okkar sem síðar varð innileg vinátta byrjaði innan frá. Susanne bauð mér stað í hjarta sínu og ég játaði þakklátur inngöngu í þessa vistarveru sem hún bauð gætilega og af þeirri hlýju sem aðeins bestu manneskjurnar búa yfir. Hún var þroskaðri en ég þegar ný skref skyldu tekin en ég fylgdi henni þétt í sporin og hún játaðist því líka að vistast í hjarta mínu. Fyrst eftir þetta hittumst við og það var í fyrsta skipti í sjö ár.
Það var við dómkirkjuna í Västerås sem við hittumst og ég fann samstundis þegar við hittumst að nú þekktum við hvort annað á alveg nýjan hátt, innanfrá, og að innileg vinátta okkar var byggð á föstum grunni en ekki á sandi. Það var mjög gott að hittast og allt virtist vera rétt. Það hafði byrjað rétt, þróast rétt og fundur okkar var hlýr og virtist hárrétt áframhald af því sem þegar hafði þróast.
Þegar ég skrifa þetta sitjum við Susanne móti hvort öðru við matarborðið heima hjá henni og tilfinningarnar ólga innra með mér þegar ég skrifa þetta og hugsa gegnum liðna tíð. Við erum bæði nokkuð mótuð af atvikum lífsins og örlögum og það hefur þróðað okkur þannig að við höfum átt auðveldara með að hittast.
Þannig byrjaði það og skilaboðin urðu smám saman þéttari og orðaskiptin þróuðust hægt og rólega til þess að við byrjuðum að þekkja hvort annað á þann hátt sem við höfðum ekki gert áður. Kunningsskapur okkar sem síðar varð innileg vinátta byrjaði innan frá. Susanne bauð mér stað í hjarta sínu og ég játaði þakklátur inngöngu í þessa vistarveru sem hún bauð gætilega og af þeirri hlýju sem aðeins bestu manneskjurnar búa yfir. Hún var þroskaðri en ég þegar ný skref skyldu tekin en ég fylgdi henni þétt í sporin og hún játaðist því líka að vistast í hjarta mínu. Fyrst eftir þetta hittumst við og það var í fyrsta skipti í sjö ár.
Það var við dómkirkjuna í Västerås sem við hittumst og ég fann samstundis þegar við hittumst að nú þekktum við hvort annað á alveg nýjan hátt, innanfrá, og að innileg vinátta okkar var byggð á föstum grunni en ekki á sandi. Það var mjög gott að hittast og allt virtist vera rétt. Það hafði byrjað rétt, þróast rétt og fundur okkar var hlýr og virtist hárrétt áframhald af því sem þegar hafði þróast.
Þegar ég skrifa þetta sitjum við Susanne móti hvort öðru við matarborðið heima hjá henni og tilfinningarnar ólga innra með mér þegar ég skrifa þetta og hugsa gegnum liðna tíð. Við erum bæði nokkuð mótuð af atvikum lífsins og örlögum og það hefur þróðað okkur þannig að við höfum átt auðveldara með að hittast.
Susanne, ég þakka þér fyrir að þú tókst frumkvæðið og bauðst mér stað í hjarta þínu. Ég er mikið þakklátur fyrir að við náðum að hittast. Þú ert frábær manneskja.
Susanne þegar við hittumst við dómkirkjuna í Västerås. Myndin er tekin á kaffihúsi sem heitir Kalle På Spången, en Kalle På Spången er reyndar enginn annar en hann Kalli Kalli Kalli frá Hóli.
Á jólatónleikum með Roger Pontare i Vingåkerskirkju
Tapað og ekki fundið
Ég var búinn að skrifa frekar stutt blogg og setja inn í það þrjár fínar myndir. Svo leit ég aðeins til hliðar og þegar ég leit á tölvuskjáinn aftur var ekkert blogg þar lengur. Þrátt fyrir leit get ég ekki fundið tangur eða tetur af þessu bloggi þannig að það er greinilega týnt og tröllum gefið. Farið hefur fé betra að öllum líkindum. Trúlega hefur bloggið bara verið svo lélegt að ósýnileg hönd hefur séð ástæðu til að grípa inn í. Svo ekki meira um það.
Ég sit í matsal starfsfólks í Vornesi og bauka við tölvuna -en með litlum árangri að því er virðist. Ég vann í gær, gamlársdag, hef unnið í dag, nýáradag, og svo kem ég til með að vinna á morgun. Mér finnst ég vera býsna þarfur þjóðfélagsþegn að gera þetta og mér finnst einnig að ég geri ekkert betra með þessa helgi en að rétta út hendina til systkina minna í viðleitni sinni til að gera góða hluti. Eftir þessa vinnudaga er mögulegt að ég leggist í flakk um nærliggjandi héruð.
Skammdegið fer að láta undan síga næstu daga þannig að það merkist. Samt er hætt við því að vetur konungur muni setjast að um tíma og leggja kuldakló sína yfir láð og lög enda væri annað óeðlilegt. En það kemur ekki í veg fyrir að vorið nálgast og góðir tímar eru framundan.
Ég óska ölluim gleðilegs árs og þakka fyrir hið liðna. Megi okkur öllum vegna vel.
Ég skal syngja á þínum herðum elsku pabbi
Við á Celsiusgötu 3 í Stokkholmi fórum til nágranna í gær til að borða léttan hádegisverð. Rósa og Pétur smurðu flatbrauð til að leggja til eitthvað óvenjulegt í þennan hádegisverð. Þegar við fundum lyktina af hangikjötinu og sáum það á flatbrauðinu, þá minnti það okkur á fermingarveislur í Hrísey fyrir áratugum. Ef við munum rétt, þá skar fólk heilu hangikjötslærin í álegg og svo var mikið af flatkökum í veislunum, flatbrauð með hangikjöti. Maðurinn ég sem er hættur að byggja er þó að hugsa um að byggja reykaðstöðu en það verður varla kallað bygging. Bara skápur til að hengja upp í, dallur til að brenna í og rör til að leiða reykinn á milli. Ég var góður við að reykja rauðmaga þegar við bjuggum á Bjargi og ég ætti að geta endurnýjað þá kunnáttu. Svo þarf ég líka að drífa í því að baka flatkökur. Svíum þykir þær góðar og þær eru öðruvísi en annað brauð hér eins og rúgbrauðið er líka. Svo þegar hangikjötið er með, þá er það fullkomnað. Mér fellur býsna vel að vera öðru vísi.
Léttur hádegisverður er alls ekki svo lítill hádegisverður, en þetta er hjá Tina og Joakim sem búa bara handan við hornið. Oskar sonur þeirra er í leikskóla með Hannesi. Eftir hádegisverðinn fórum við Pétur í búð þar sem ég keypti rafmagnsrakvél og hún er svo rosalega fullkomin að það eiginlega nægði fyrir mig að sveifla henni eitthvað í nágrenni við höfuðið og svo voru þessi ílustrá á efri vörinni horfin.
Hann nafni minn hóf í gærmorgun, annan jóladag, samsetningu heimskautaflugvélarinnar sem ég gaf honum í jólagjöf. Hann gekk hratt og ákveðið til verks og sýndi að æfinginn skapar meisrarann. Hann er orðinn þaulvanur samsetningamaður.
Hann hafði vinnulýsinguna við hendina og var svo fljótur að finna allt út að þegar hann var búinn að framkvæma, þá var ég að byrja að skilja eða finna hlutana sem hann var búinn að nota. Í það eina skipti sem ég ætlaði að segja til þá komst hann ekki hjá því að reka vitlsysuna ofan í mig aftur.
Heimskautaflugvél er mikið og gott tæki. Það varð hlutverk mitt að undirbúa matarborðið fyrir kvöldmatinn og þá setti ég bakka á lítið innskotsborð og heimskautaflugvélina á bakkann. Þar með var þessi nýja flugvél lent á Bakkaflugvelli. En hún stoppaði ekki lengi þar því að eigandinn hélt henni í stanslausum rekstri og flaug henni víða í áríðandi verkefnum.
Svona stellingar virðast vera þægilegustu stellingarnar fyrir suma, annars væru þær varla valdar. Það var Hannes sjálfur sem valdi að sitja á háhesti þegar þeir feðgar ákváðu að syngja saman. Við Páll bróðir töluðum um það um daginn hvað það væri mikilvægt í uppeldi að syngja en það var þó ekki til siðs í okkar uppeldi. Eitt sinn þegar Hannes var sóttur á leikskólann voru börnin að föndra og þá söng Hannes "Krummi krunkar úti". Þá hafði einn af leikskólakennurunum sagt að í annað skipti hefði hann verið að syngja þegar þau voru líka að föndra og börnin í hans hópi hefðu lagt föndrið frá sér til að geta hlustað betur á hann. Eflaust er eitthvað meðfætt í þessu sambandi en ég er alveg öruggur í þeirri vissu minni að uppeldið er stærsti þátturinn.
Hannes varð stríðinn þegar ég bað um að fá að taka mynd af honum með heimskautaflugvélina og hann bara sneri sér undan og þóttist vera fúll. Svo kom Rósa mamma til hjálpar og samningar náðust. Jólin hafa verið mjög bundin við Hannes Guðjón enda ekkert eðlilegra. Rósa er þarna í kjól úr efni sem hún keypti í Sádi-Arabíu en kjóllinn var saumaður hjá vinkonum hennar í Stokkhólmi.
Þegar draumur minn um að verða læknir hafði gufað upp eftir tíu ára tilveru, þá ætlaði ég að verða flugmaður og kynnast heiminum. Ekki varð ég frekar flugmaður en læknir en dætur mínar hafa verið duglegri við að kynnast heiminum en ég. Mín heimskönnun er mjög bundin við Sólvelli en ég harma þó ekki örlög mín.
Þegar ég er að enda þetta blogg sit ég í lest á milli Stockholms og Västerås. Það er snjóföl og sólskin og nokkuð frost. Akrar, skógar, trjáþyrpingar og byggðarlög þjóta hjá. Lestarferð er reyndar líka að kanna heiminn. Að lokum kem ég til með að klífa úr bílnum mínum á Sólvöllum, kveikja upp í kamínunni, ganga um kring og sjá til að í mínum litla heimi sé allt í lagi. Svo byrjar hversdagsleikinn með bauki mínu og einu og einu bloggi framvegis. Allt er gott í kringum mig og ég hef haft mjög góð jól. Ég þarf ekki meira og lífið er gott. Aðrir sem eru yngri vinna við að að þróa tilveruna á einn og annan hátt og það er spennandi fyrir ellilífeyrisþega að fylgjast með.
Jólasagan um vetlingana og rúllukragapeysuna
Í sóðasta bloggi sagði ég frá því að ég hafi verið að vinna á aðfangadag. Síðdegis, eða klukkan fjögur, tók ég lest til Stokkhólms frá Vingåker, litlum bæ stutt frá Vornesi. Ég fékk far með henni Malin í eldhúsinu til Vingåker en bílinn skildi ég eftir í bílageymslu í Vornesi. Ég var mættur i Vingåker heilum klukkutíma áður en lestin kom þangað, en ég varð gera svo þar sem vinnu Malin var lokið þann daginn.
Vingåker er eins og ég sagði lítill bær og biðsalurinn við lestarstöðina er lítill og ómannaður og mér brá þegar ég uppgötvaði að hann var læstur. Það var vetur og jafnframt mesta frost sem þessi vetur hafði boðið upp á. Heill klukkutími, hvernig mundi það ganga. Ég þekki vel til í Vingåker en þeir sem ég þekki þar er stórfjölskyldufólk sem fær marga í heimsókn á aðfangadag og að hringja og biðja um aðstoð krafðist þess að ég væri í nauðum staddur. Ég hefði að sjálfsögðu gert það en ekki fyrr en það hefði verið farið að sverfa rækilega að mér.
Brautarpallurinn er um 200 metra langur. Ég lagði frá mér farangurinn og hóf rösklega göngu fram og til baka, aldeilis án afláts. Einn maður kom á hjóli og heilsaði en hann tilheyrði þeim sem hefðu þurft að vera innskrifaðir í Vornesi. Þrátt fyrir rösklega gönguna og góð föt sem ég var í fann ég hvernig frostið leitaði inn í brjóstholið og ég skynjaði að þetta mundi enda með ósköpum. Mér fannst ég vera bæði of gamall og lífsreyndur til að lenda í þessari hremmingu. Einhverjar mínútur varð ég reiður út í þetta bæjarfélag með læsta biðsalinn og gaf staðnum nafnið -og lesið nú með smáu letri- ég gaf Vingåker nafnið "helvítis hundhola", sagt nákvæmlega eins og ég hef skrifað það.
En mjög fljótt dró ég það til baka. Það voru jól og dagurinn hafði verið aldeilis frábær og jólahelgin hafði virkilega verið hluti af lífi mínu þennan dag.
Hún Árný mágkona mín í Garðabænum er kona með trygga lund. Þær voru til skamms tíma þrjár systurnar sem voru svo ríkar af þessu trygglyndi og þær tvær sem lifa búa yfir því áfram. Ég fæ oft að njóta þess. Kaldur á lestarstöðinni í Vingåker varð mér hugsað til systurinnar sem hefur verið kölluð heim. Nei, það sæmdi mér ekki að láta niðrandi reiði fá mig til að gefa litlu bæjarfélagi ljótt nafn, bæjarfélagi sem bara hafði reynst nér vel í nítján ár.
Á síðustu stundu áður en ég hafði farið í vinnuna hafði ég fengið pakka frá systurinni í Garðabænum. Ég tók þann pakka strax upp og ákvað að taka innihaldið með mér í ferðalag mitt sem nú stendur yfir. Það var grá rúllukragapeysa og mjög fallega prjónaðir vetlingar. Ég tók ákvörðun. Ég gekk að farangri mínum og fór úr vetrarjakkanum, síðan úr jakkanum og síðast tók ég af mér húfuna. Þar sem ég nú stóð þarna á skyrtunni og góðum nærbol tók ég rúllukragapeysuna yfir höfuðið og síðan fljótt á með húfuna. Síðan á mig með jakka og vetrarjakka og svo fallega prjónuðu vetlingana frá henni Árnýju mágkonu minni.
Þegar ég hóf göngu mína á ný um lestarpallinn og fann ískuldann hverfa út úr brjóstholi mínu, þá ákvað ég að segja henni mágkonu minni frá þessu á viðeigandi hátt. Hún hefur glímt við erfið veikindi í hendi um lengri tíma og er nýkomin úr mikilli aðgerð varðandi það. Við slíkar aðstæður er fólk í mestri þörf fyrir þann kraft sem hvorki verður mældur eða veginn. Það er krafturinn sem aðeins er hægt að veta með hlýlegum orðum og með hlýjum hugsunum. Mágkona mín, þakka þér svo mikið fyrir jólapakkann sem þú sendir mér þrátt fyrir að þú gengir ekki heil til skógar.
Þegar hlý lestin rúllaði að lokum af stað frá Vingåker var ég í góðu jólaskapi. Vingåker var fyrir mér góður og fallegur bær og aldraða, ókunnuga konan sem settist á móti mér á næstu lestarstöð borðaði með mér konfekt sem jólasveinninn í Vornesi gaf mér fyrr um daginn. Áður en við Malin lögðum af stað frá Vornesi spurði ég þessa tuttugu og tveggja ára gömlu ráðskonu í eldhúsinu hvernihg það hefði verið að vinna við það að gefa rúmlega þrjátíu alkohólistum og fíkniefnaneytendum jólamat að borða. Hún sagði að þetta væri í annað skiptið sem hún fengi að gera það og hún sagði einnig: "Ég verð svo hrærð." Ég sá vel að hún varð hrærð við að segja þetta og svo urðum við bæði hrærð og ekki í fyrsta skipti þennan dag. Það voru nú einu sinni jól.
Í göfugri vinnu á jólum
Stærstan hluta af því sem stendur í þessu bloggi skrifaði ég á svo sem tuttugu mínútum meðan sjúklingarnir í Vornesi sátu einir og sáu sjálfir um ákveðinn dagskrárlið á Þorláksdagskvöld. Ég lauk því svo á jóladagsmorgun í Stokkhólmi.
Það er eins og ég sé á alveg hárréttum stað núna, á mínum gamla vinnustað í Vornesi. Ég átti dálítið erfitt með að yfirgefa heimili mitt í morgun á Sólvöllum. Ég finn betur og betur eftir því sem árin líða hversu verðmætt heimilið er. Það hefur vaxið gegnum áratugina. Þess vegna skeður það oft að ég lít aðeins inn aftur og lít eftir að allt sé í góðu standi. Svo gerði ég í morgun og þá einmitt hugsaði ég um þetta að það hefði aldrei áður verið eins mikilvægt að vera viss um að ég skildi vel við. Þetta var einfaldara þegar við vorum tvö. Það var að vísu ekki nógu mikið í röð og reglu í þetta skiptið, en að allt væri í lagi með rafmagn, vatn, glugga og ýmislegt annað, það var afar mikilvægt.
Síðasti hluti jólahreingerningar minnar átti sér stað í gær og í fyrradag. Það var úti. Ég reif tvö af gömlu litlu viðarskýlunum og hlóð þeim á kerru ásamt mörgu, mörgu öðru sem ég hafði ekkert að gera með lengur. Meðan ég var að þessu fann ég að síðasta byggingin mín var mikilvæg. Ég þurfti ekki lengur að hugsa sem svo; ja, þetta kannski get ég notað til að skýla einhverju með. Nei, nú hlóð ég kerruna bara eins og mögulegt var og með mikilli gleði losaði ég hana svo á endurvinnslustöðinni í Fjugesta.
Í morgun leit ég út um þvottahúsdyrnar og naut þess að líta yfir svæðið þar sem þessi skýli höfðu staðið og ýmilsegt dót sem ég hafði raðað í kringum þau. Svæðið var hreint og tilfinningin var góð. Það var hrein nautn að horfa á það. Það var fín jólagjöf. Eitt skýli er enn eftir þar og það mun ég líka fjarlægja snemma á nýju ári. Svo er skýli á öðrum stað og eitt og annað hingað og þangað og allt þetta má nú hafna í endurvinnslunni í Fjugesta og síðar brenna upp í kyndistöð bæjarins. Mér fannst ég vera ögn duglegur strákur að hafa hrundið þessu í framkvæmd og að hafa komist svo langt með það sem ég hafði komið.
Síðan eiginlega byrjuðu jólin hjá mér og ég hélt af stað í Vornes. Ég fékk afar góðar móttökur af innskrifuðum og starfsfólki. Þeir innskrifuðu sögðu gjarnan eins og oft áður, þeir sem ekki hafa hitt mig; já, ert það þú þessi Íslendingur! Sjúklingar sem hafa ekki hitt mig áður hafa gjarnan fengið að heyra að ég hafi ægilegt augnaráð sem sjái í gegnum fólk og þess vegna sé ekki hægt að ljúga að mér. Það er allt í lagi að fólk trúi því. Allir sem skrifast inn á Vornes og öll önnur meðferðarheimili, yngri sem eldri, af hærri stigum og af lægri stigum, hafa skrökvað mikið. Jólin eru góður tími til að gera umbætur á persónuleika sínum, hreinsa sálina og geta orðið ferskt vitni að því að sólin taki að hækka á lofti rétt einu sinni enn.
Ég gerði einu sinni það sem þetta fólk er að gera og ég veit hvernig því líður. Sá sem hugsanlega reynir að sýna af sér mesta karlmennsku eða jafnvel drýgingi, það er oftast nær sá sem finnur best hvernig tárin renna kringum hjartað. En svo birtir af degi og smám saman stígur fram nýr og hreinni persónuleiki með ljós í ásjónu sinni og það er í fallegu augnaráði sem batinn birtist best. Það er gott að vinna í Vornesi um jól.
Ofanritað er frá Þorláksdagskvöldi en síðan tekur við það sem ég skrifaði í Stokkhólmi.
Við getum kallað hann Jónas og hann er tuttugu og eins árs og hann er mjög indæll strákur. Hann var í Vornesi fyrir svo sem ári síðan en mistókst með nýja lífð sem hann leitaði eftir. Síðan hefur hann lent á sjúkrahúsi oftar en einu sinni og maðurinn með ljáinn hefur staðið þétt við hlið hans. Núna er hann aftur í Vornesi og er klæddur náttfötum og slopp. Mamma hans sendi Vornesi blómabakka með einfaldri, fallegri skreytingu. Þessi blómabakki er ætlaður Vornesi vegna þess að elskandi mamma vonar allt það besta.
En á einu horni þessa blómabakka er miði ætlaður Jónasi sérstaklega og á honom stendur: "Þú getur ekki valið hvernig þú munt deyja. Eða hvenær. Þú getur bara valið hvernig þú skalt lifa. Núna. Ég elska þig Jónas."
Þegar ég las miðann frá mömmunni varð ég mjög hrærður og gat ekki annað. Ég þekki Jónas og veit hversu auðvelt er að þykja vænt um hann, hvað þá fyrir mömmu hans. Mér þykir líka vænt um andstæðurnar í lífi mínu. Frá því að vera skítugur við að brjóta niður lítil og slitin viðarskýli á Sólvöllum og safna brotunum á kerru, til að líta yfir verkið og vera glaður, og svo til að koma til starfa á stað þar sem fólk sem á undir högg að sækja heygir baráttuna við manninn með ljáinn. Þegar ég skrifa þessar línur á jóladagsmorgun er ég heima hjá fjölskyldu í Stokkhólmi og ég hef fengið jólasendingu og kveðjur frá fjölskyldu í Vestmannaeyjum og fleirum. Ég finn mig eiga mjög auðugt líf og eins og mamma Jónasar skrifaði á miðann; Ég get bara valið hvernig ég skal lifa. Núna.
Jól eru mikilvæg fyrir mig og ég óska öllum gleðilegra jóla og farsæls nýs árs. Ég er lélegur við jólakort og ýmsar gamalgrónar venjur sem margt fólk rækir af trúfestu. Þó að þetta sé ekki mín sterka hlið, þá þykir mér vænt um ykkur sem ekki fenguð kort frá mér og því segi ég enn og aftur -gleðileg jól.
Þessar myndir eru gott dæmi um leiðina til batans. Óreiðan er fjarlægð og henni komið fyrir þar sem hún á betur heima, þar sem hún kemur að gagni, hvort heldur til að hita upp hús í Fjugesta eða hún er sett í lífsreynslubankann til að vera leiðarljós í lífinu framvegis. Svo tekur miðsvetrarsólin þátt í sjónarspilinu með láréttum geislum sínum og eftir fáeina mánuði mun hún vekja lífið og gera það fallegra, kannski fallegra en nokkru sinni fyrr.
Skoftesta er fyrirmyndin
Það var í ársbyrjun 1999 sem við Valdís keyptum það sem við kölluðum bústaðsréttaríbúð í Örebro. Nokku eftir það endurnýjuðum við búslóðina að miklu leyti á tveimur árum eða svo. Það síðasta sem mér fannst okkur vanta var sófasett sem ennþá er hér frammi í dagstofunni. Ég man vel eftir því þegar sófasettið var komið heim til okkar og við vorum búin að stilla því upp á sinn framtíðarstað að mér fannst að nú væri þessi þáttur kominn í fullkomið lag og mér fannst sem okkur vantaði ekkert meira. Og þannig hélt það áfram að vera svo lengi sem við áttum heima í Örebro. Ég var ánægður með okkar og mér fannst aldrei eftir að sófasettið var komið í hús að það vantaði nokkuð fleira.
Óvænt ákveð ég í haust að byggja 25 m2 hús. Það hús er nú risið og er að talsverðu leyti jafn vel byggt og það ætti að verða íbúðarhús. Það er vissulega vinna eftir við húsið til að það komi fyllilega að tilætluðu gagni en húsið er risið og það skýlir nú þegar fyrir veðri og vindum eins og því er ætlað að gera. Sumir spyrja mig hvort ég ætli aldrei að hætta að byggja og nú ætla ég að gefa svar. Ég hef nákvæmlega sömu tilfinningu núna og ég hafði forðum í Örebro; að nú er byggingum á Sólvöllum lokið og tilfinningin er afar góð. Hér er allt sem þarf. Nú fer ég að leggja lokahönd á margt og núna finn ég á öllu að þeir draumar sem ég hef bloggað um á síðustu árum, sérstaklega um að ferðast í þessu fallega landi og kynnast því til hlítar, þeir eru á næsta leyti.
Í dag reif ég tvö af litlu gömlu viðarskýlunum, þessum sem voru svo lág að ég rak skallan ósjaldan upp í þakið þegar ég sótti við. Núna er viðargeymslan svo há að ég þarf að fara einar þrjár til fimm tröppur upp til að geta rekið mig uppundir. Og það er ekki bara þetta með að reka höfuðið upp undir. Nei, það fer að líta jafn vel út á Sólvöllum og mig hefur lengi dreymt um. Sumir segja að það líti nógu vel út en það á að líta betur út. Það er svo einfalt að gera það og þá er bara að gera það. Það er gott umhverfismál fyrir þá fallegu sveit sem ég bý í.
Þegar það lítur svona vel út framan við Sólvallahúsin, hvers vegna þá ekki að láta líta jafn vel út bakvið þau?
Þetta er frá býlinu Skoftesta sem liggur nokkur hundruð metra frá Sólvöllum og þar búa Anki og Johan. Það er snyrtilegasta býli sem ég hef nokkru sinni augum litið. Skoftesta er í raun fyrirmynd mín. Anki og Johan sýna það að svona er hægt að gera og ég vil sýna að það geta fleiri fetað í sömu fótspor. (Ljósm Pétur tengdasonur)
Það er erfitt að ná mynd af Skoftesta býlinu þannig að snyrtimennskan sjáist vel og þetta er besta myndin þó að mér finnist hún ekki nógu góð.
Ef við bíðum öll eftir að aðrir geri það gerir það enginn
Ég var búinn að vera á flakki um héruð í tvo daga og kom heim eftir dimmumótin í gær. Eitthvað mitt fyrsta verk var að kveikja upp í kamínunni og þá auðvitað byrjaði ég á að losa skúffuna sem askan fellur niður í. Ég fór ekki langt í þetta skiptið heldur gekk aðeins austur fyrir húsið þannig að ljóskastarinn á þvottahússtafninum byrjaði að lýsa og það sást langt austur fyrir húsið, alla leið inn í skóg. Um leið sá ég að grasið náði mér nánast í ökla og ég hugsaði sem svo að hér þyrfti að fara að slá. Það var 19. desember og það hefði þurft að slá. Það verður sina á stórum hluta lóðarinnar að vori en það verður bara góður áburður í því. Valdís hefði verið búin að slá fyrir löngu og jafnvel hefði hún slegið aftur núna.
Svo kveikti ég upp og ylurinn barst horna á milli. Ég rölti um heima hjá mér og fann að ég hafði það ótrúlega gott en ég velti samt fyrir mér hvað ég ætti ógert fyrir jól. Það fannst pínu lítill órói innra með mér, órói yfir því að ég hefði kannski átt að gera hitt og þetta en svo held ég að mér hafi tekist að losna við þennan óróa þegar leið á kvöldið. Mér ber að sætta mig við það að núna eru jólin þau jól sem ég held en ekki jólin okkar Valdísar. Hún hafði alla tíð jólin í föstu formi, áratug eftir áratug, öðru vísi en ég hefði gert það. Það voru jól eins og hún vildi hafa þau og ég tók þátt í því með henni. Nú er það liðið og ég sé mér ekki fært að vera annar en ég er. Samt er það ekki alveg svo einfalt.
Það komu fimm manns í heimsókn í dag og ég tók á móti þeim á minn hátt. Ég tel mig hafa gert það með sóma og það urðu áhugaverðar umræður um menn og málefni, um heilsufar og hvernig best væri að hlú að okkar eigin heilsu. Ég hef svo oft talað um heilsuna mína að ég ætla að gefa grið núna og sleppa því utan að segja það að ég hef algera forréttindaheilsu. Þegar gestirnir mínir voru farnir gekk ég í næst næsta hús sunnan við og hitti hann Lars eldri. Ég spurði hann eftir honum Ívari, en vegna þess að ég hafði ekki verið heima vissi ég ekki hvernig aðgerðin sem gerð var á honum í fyrradag hefði gengið.
Jú, Lars eldri staðfesti það að nefið hafði verið tekið af honum Ívari, bara eins og það lagði sig. Það var svo sem vitað en núna var það staðreynd. Hvernig heldurðu að það verði að horfa framan í fólk á eftir? Svo sagði Ívar við mig um daginn og ég heyrði hvernig hann komst við þegar hann sagði það og ég sá sorgina í augnaráði hans. Það er margt í heimi hér sem segir mér svo ekki verður um villst að ég er forréttindamaður. Ég hef það afar gott. En ekki meira um heilsu því að ég finn að ég get hafnað á öfugum vegarhelmingi ef ég held áfram.
Ég heyri klukku tifa á vegg og þó að hún virðist ekki fara hratt, þá verður fyrr en varir kominn nýr dagur. Á morgun ætla ég að tína svo mikið sem ég get á stóru kerruna sem hann Lars eldri lánaði mér í dag. En ef sjónvarpsmessan lofar góðu þegar hún byrjar, þá ætla ég að taka mér tíma til að horfa á hana. Að öðru leyti ætla ég að eigna allra næsta umhverfi mínu kraftana á morgun. Ég ætla meðal annars að taka eitt eða tvö af gömlu viðarskýlunum og brytja niður með stingsöginni minni og setja á kerruna. Ég er búinn að byggja nýtt hús og hef enga afsökun fyrir því að taka ekki ærlega til í kringum mig. Það er bara langþráður draumur að gera snyrtilegt og fínt á Sólvöllum. Geri ég svo getur öllum sem hér dvelja liðið betur í umhverfi sem skapað er af umhyggju.
Það er þetta sem liggur augljóslega fyrir núna. Svo þarf ég að taka annan dag og enn annan dag í svipaða tiltekt. Svo þarf ég að taka nokkra daga í að innrétta austurendann í nýja húsinu mínu og gera hann þannig geymslufæran að ég geti farið að raða þar upp góðum eldiviði. fyrr en varir verður svo komið fram yfir miðjan janúar og á þeim tíma mun eitthvað nýtt koma fram sem ég þarf að gera. Þegar líða tekur á mars mánuð fer ég með keðjusögina úr í skóg og grisja. Í þetta skipti til að gera greiðari gönguleiðir í "Sólvallaskóginum". Það er stórt orð Sólvallaskógurinn.
Eitt sin kom fólk í heimsókn og ég fór með það út í skóg, fólk sem ekki hafði verið hér áður. Ég gekk með þessu fólki ákveðna leið og fór svo inn á leið sem við vorum búin að ganga og gekk hana til baka. Þannig tókst mér að gera gönguna um Sólvallaskóginn ótrúlega langa og fólkinu þótti mikið til um stærð Sólvallaskógarins. Það var af minni hálfu hvít lygi því að skógurinn var ekki svona stór. Þetta segir hins vegar hversu auðvelt það er að gera þennan litla skóg að fínu ævintýralandi. Sköpun þessa ævintýralands er á verkefnalista mínum og það verður afar skemmtilegt verk.
Svona verk eru öllum til góðs. En svo eru ekki öll verk mannanna. Við þurfum í bæði kvöld og morgunbænum okkar að biðja fyrir stjórnmálamönnum þessa heims. Við þurfum að biðja þeim heilla. Takist þeim að stjórna i þessum heimi án valdagræðgi, fjármálagræðgi, án kynþáttafordóma og án nauðgana og pyndinga, þá getur margt ævintýralandið orðið til í þessum heimi. En hræðilega margir þessara svokölluðu stjórnmálamanna heimsins virðast ekki vera færir um annað og því þurfum við að hafa þá með í bænum okkar þegar við erum búin að biðja fyrir mannkyninu og framhaldi alls slífs á jörðinni, biðja fyrir þeim sem líða af sorg, ótta, fátækt og af sjúkdómum. Það er margt sem við þurfum að gera og ekki bara bíða eftir að einhverjir aðrir geri það.
Víst verða jól á Sólvöllum þó að það verði ekki jafn mikið jóladót tekið upp úr kössum og áður var gert.
Það vantar hús til hægri á þessa mynd en víst er það ljóst þegar þessi mynd er skoðuð að það er hægt að gera Sólvelli að meira ævintýralandi en þegar hefur verið gert. Því get ég spurt sjálfan mig:
Af hverju ekki?
Jú, ég ætla að gera það.
Nýi lifsstíllinn leysir afl úr læðingi
Það er nú orðið meira kæruleysið á Sólvallakallinum, ég er bara hættur að nenna að blogga. Það ríkir hér rólegur hversdagsleiki og í dag er fyrsti dagurinn sem er eins og mér finnst hann eigi að vera í því sem ég er að glíma við núna, að koma einföldu skipulagi á innanhúss á Sólvöllum. Það hefur ekkert verið einfalt mál og ég hef velt hlutum fyrir mér af töluverðu óöryggi og lagt þá frá mér hingað og þangað en þeir hafa hvergi passað. Ég veit líka að ég mun aldrei þrífa vel í kringum mig svo lengi sem smáhlutum er stillt á alla mögulega staði. Valdís gerði það og gaf sér tíma til þess en ég er ekki með neina húsmóðureiginleika til að gera svo. Ég er að einfalda hlutina og það er farið að sjást þegar ég lít yfir. Það er ekki án tilfinninga sem svona löguð breyting er gerð á mínum bæ en hún er óumflýjanleg.
Í dag sótti ég gegnsæan plastkassa með góðu loki út á loftið á Bjargi. Núna er ég farinn að tína hluti i þennan kassa og svo má alltaf líta á kassann og til og með líta ofan í hann ef áhugi verður fyrir því síðar meir. Ýmsar myndir hef ég tekið úr römmum og raðað inn í ákveðin fjölskyldualbúm sem Valdís gekk mjög vel frá á sínum tíma. Ég hef bara aukið við það sem er í þessum albúmum og svo hef ég hent flestum römmunum nema þeir séu sérlega góðir. Þannig gengur það hér á bæ og ég reyni að hafa það í huga líka að bera virðingu fyrir því sem verið hefur og ana ekki áfram.
Það er nokkuð sem mér leiðist við nútímasamfélagið og það er að halda utan um pappíra. Allt mögulegt er geymt í tölvum en svo þarf að geyma pappíra líka! Ég hef tæmt möppur í dag sem skattalega þarf ekki að geyma lengur. Svo hef ég verðið að raða samviskusamlega inn í þær og mér finnst annað hvert blað sem ég er með í höndunum varða Tryggingastofnun ríkisins. En sennilega finnst mér það vegna þess að ég er með hálfgert ofnæmi fyrir TR. Sorrý.
Rusl er tæmt hér á tveggja vikna fresti. Síðast var tunnan ekki tæmd. Hún stóð þá upp við vegg á lítilli geymslu þar sem sláttuvélin er til húsa. Og hvers vegna? Jú, hún var tóm. Ég fór í dag með fyrsta ruslapokann í tunnuna eftir tæpar þrjár vikur. Hún var tóm þegar ruslabílinn var hér á þriðjudaginn var og ég lá þá með höfuðið á koddanum og hlustaði með vellíðan á hann fara hjá. Það er ekki af nýsku sem það fer ekki meira í tunnuna hjá mér en þetta. Það er af nægjusemi og það er vegna þess að ég bý til moltu og sortera vel.
Skammdegið er þannig núna að það verða að vera kveikt ljós um hábjartan daginn og það er vegna þess að hann er alls ekki hábjartur. En vetrarmyrkrið er alls ekki svart, það er vel hægt að búa við það og það væsir ekki um mig. Í gær var ég í Íslendingaveislu inn í Örebro. Þar var all margt um manninn og gott að vera. Það var þar margt á borðum sem tilheyrir Íslandi og þetta var ágætis tilbreyting. Samt ætlaði ég eiginlega ekki að nenna að fara en ég fór samt. Svo var ég mjög ánægður með að hafa farið.
Á morgun þarf ég að skrifa jólakort og kannski jólabréf. Ég talaði líka um það í fyrra að Valdís hefði verið dugleg við að senda fólki smávegis en þar er ég algert dauðyfli. Mig bara skortir allt ímyndunarafl til þess og það setur að mér kvíða ef ég reyni að einbeita mér að því. En Valdís hafði þetta ímyndunarafl og svo var þetta fyrir hana það sama og það er fyrir aðra að spila bridge, dansa eða fara á fótboltavöllinn til að hrópa á liðið sitt í keppni. Það eru margar breytingarnar á Sólvöllum eftir að vissar hefðir hafa verið í gildi í meira en hálfa öld hér og á öðrum stöðum þar sem við höfum búið.
Snemma á Þorláksdag fer ég í vinnu í Vornesi og vinn svo þangað til seinni partinn á aðfangadag. Þá skil ég bílinn eftir í Vornesi og tek ég lest til Stokkhólms og verð kominn nógu tímanlega þangað til að borða jólamatinn með fjölskyldunni á Celsíusgötunni. Það verður annar jólamaturinn minn þann dag. Svo verð ég þar yfir jólin.
Klukkan nálgast níu að kvöldi og ég fer að slá botninn í þetta. En fyrst um nýja lifsstílinn sem ég held að ég hafi nefnt í síðasta bloggi. Í dag var það dagur átta. Gangan sem ég talaði um um daginn er engir sjö kílómetrar eins og ég helt fram þá, heldur sex. Það hef ég þegar mælt nákvæmlega. En hvað um það. Á degi tvö var ég bara stirðari á göngunni en á þeim fyrsta, ennig á degi þrjú og það var ekki fyrr en á degi sex sem gangan fór að verða léttari. Í dag á degi átta fann ég að skaftfellsku smalafæturnir voru að lifna við og ég var átta mínútum fljótari að ganga þessa sex kílómetra en ég var fyrsta daginn.
Að svo búnu óska ég öllum bjartrar og góðrar jólaföstu og gangi ykkur allt í haginn.
Að breyta lífsstílnum
Það er búi að vera lengi á döfinni hjá mér að breyta lífsstílnum, en þó ekki fyrr en ákveðnum verkefnum er lokið hér heima. Svo hafa verkefnin aukist bara svona án þess að það hafi verið til nein framtíðaráætlun þar að lútandi. Þegar Bjarg yrði tilbúið átti breytingin að verða en svo dróst það þangað til búið yrði að gera lóðina tilbúna þar í kring. Svo dróst það þangað til búið yrði að loka grunninum undir gamla hlutanum af Sólvallahúsinu og svo dróst það þangað til búið yrði að gróðursetja ávaxta og berjarunna eins og mig var búið að dreyma um svo lengi. Svo var það búið og þá sýndist mér að lífsstílsbreytingin gæti farið af stað. Marga fleiri þætti hefði ég getað nefnt.
Svo ákvað ég að byggja geymsluhúsnæðið og þar komst ég í kapp við veturinn þannig að lífsstílsbreytingunni var enn einu sinni slegið á frest. Nú er það hús tilbúið undir veturinn og þá var ekki eftir neinu að bíða. Loksins! En þá skeði annað; ég fékk fráhvarfseinkenni og varð ótrúloega órólegur. Ég þurfti ekki að keppa að neinu lengur og ég gerði mér alveg grein fyrir því að svo var og ég varð órólegur vegna þess að ekkert hvíldi lengur á mér sem varð að klára.
Svo fékk ég heimsókn í dag. Læknirinn Þórir kom í heimsókn með frúnni sinni læknaritaranum. Með vilja færði ég þessa hluti í tal og hvað mér bæri nú að gera og þetta urðu skoðanaskipti fram og til baka. Það voru mikið góðar umræður fyrir mig. Svo fóru Auður og Þórir og eftir sat ég einn og tvísté í huganum. Svo fékk ég mér tvær auka pönnukökur. Síðan með rólegum hreyfingum skipti ég svolítið um föt, setti gönguskóna fram í forstofu, gekk um húsið til að tryggja að allt væri í lagi, setti endurskinsmerki í jakkann minn, fórn í skóna og gekk af stað.
Klukkan 15,19 nákvæmlega gekk ég gegnum innkeyrsluna og út á veginn. Það var engin áætlun sem var fyrirliggjandi, heldur ákveðinn hringur sem er 3,5 km og hann skyldi einfaldlega genginn. Innan skamms var ég kominn aftur að innkeyrslunni og klukkan var allt of lítið þannig að ég fór annan hring og á 55 mínútum lagði ég sjö km að baki. Lífsstílsbreytingin var hafin.
Það er eitt og annað sem hangir á spýtunni í þessari lífsstílsbreytingu minni, en enn um sinn ætla ég að hafa það að mestu fyrir sjálfan mig. Ég get bara sagt að ég kann ýmsar æfingar sem ég hef gert hér heima en engan veginn reglulega. Þá daga sem ég var 12 tíma á dag úti að byggja hús, þá sleppti ég slíkum æfingum. Hjá sjúkraþjálfurunum í Fjugesta er lítill æfingasalur þar sem er fullkomlega kyrrlátt, þar er bjart og einhvern veginn gott sndrúmsloft. Svo ekki meira um það.
Svo á ég bækur sem bíða mín og ég á marga drauma um að heimsækja hina og þessa staði. Og það er til fólk sem gjarnan vill hitta mig en ég hef gefið lítið fyrir það, vegna þess að ég hef alltaf verið að stefna að vissu markmiði. Núna er það orðið þannig að ég get ekki staðið á móti fólkinu lengur og það líður mér vel með. Ég veit að margt er eftir að gera á Sólvöllum og mörgu þarf einfaldlega sð sinna reglulega eins og maður sinnir því reglulega að fara í sturtu eða klippa neglurnar á tánum.
Óróinn hefur ekki alveg yfirgefið mig sem þýðir að væg fráhvarfseinkenni eru enn til staðar, en samt fann ég að þegar ég gekk út í gegnum innkeyrsluna í dag, að þá var eins og ég gengi yfir landamærin til annars lands. Það gerði ég líka þegar ég gekk yfir þröskuldinn innan við stóra andyrrið á Vogi, þá fékk ég á tilfinninguna, þrátt fyrir vafasamt ástand mitt, að ég væri að ganga yfir landamærin inn til nýja landsins. Svo var það og það land hefur verið mér gott. Nú verður land lífsstílsbreytinganna gott við mig líka.
Þetta líkist nokkuð því sem ég hefði getað sagt á AA fundi í Fjugesta.
Nú er glatt í hverjum hól
Ég segist alltaf vera að gera eitthvað hér á Sólvöllum og ég er ekki hissa þó að fólk spyrji stundum hvað ég sé að gera. Eigi maður heima í sveit eins og ég geri og svo að ég tali nú ekki um ef maður er einn, þá er auðvelt að láta hlutina fara að grotna í kringum sig og grotna svo með þeim. Það væru mér þungbær örlög að fara þannig.
En lítum við til Sólvalla frá lóð nágrannans sunnan við, þá lítur staðurinn alveg þokkalega út.
Ef svo er farið aðeins lengra niður í saumarna, þá er hægt að finna eitthvað sem betur mætti fara. Þarna eru þrjú viðarskýli sem eru að verða úr lagi gengin og svo er stór galli við þau. Þegar ég sæki við eða er að stafla viði inn í þau, þá rek ég höfuðið afar oft upp í þakið. Þau halda heldur ekki viðnum nægjanlega þurrum. Þau voru alltaf til bráðabyrgða.
Það var einhvern tíma að við Páll bróðir og hún Guðrún mágkona mín töluðum saman á skype. Einmitt þá spurðu þau hvað ég hefði verið að bardúsa þann daginn og einmitt þann daginn hafði ég verið að koma röð og reglu á bakvið Bjarg. Það er svo sem ekkert slæmt um þetta að segja. Þarna er raðað upp viði sem meira að segja er málaður, aflangar blikkplötur skýla viðnum fyrir regni og svæðið lítur bara vel út.
Þegar ég fór út í morgun fór ég á sama stað til að taka mynd, en viti menn; detta nú af mér allar dauðar lýs. Hvað hafði skeð þarna bakvið Bjarg. Myndin fyrir ofan var tekinn á nákvæmlegsa sama stsað. Sjúkk!!! Merkir einhver breytingu þar?!
Hér fyrir neðan er smá myndasaga.
Ég hafði sagt að það væri fullbyggt á Sólvöllum en það var í byrjun september sem ég tók nýja ákvörðun; að byggja eitt hús enn. Ég setti allt í gang, teiknaði og sendi til byggingsarfulltrúa og fór til hans sögunarMats. Ég sagði í bloggum í ein tvö skipti að ég hefði farið til hans til að kaupa spýtu. Sannleikurinn var sá að ég keypti svo margar spýtur að ég var með ólölegt hlass þegar ég ók heim. Síðan keypti ég málningu í Fjugesta og byrjaði að mála. Svo málaði ég og málaði og málaði aftur, keypti annað kerruhlass og hélt áfram að mála. Ég málaði svo mikið að ég var farinn að undrast stórlega allt það magn af málningu sem ég keypti, hverja tíu lítra fötuna á fætur annarri.
Bílskúrinn var of lítill fyrir svo mikla málningarvinnu og þess vegna breiddi ég viðinn móti haustsólinni og bar hann svo inn að kvöldi.
Undir þakskegginu austan á geymdi ég fullmálaðan við svo að ég gæti málað meira inni í bílskúrnum.
Það var 30. september sem þeir mættu hér klukkan hálf sjö að morgni, þeir Martin gröfumaður og Anders smiður. Þá varð minnst sagt ótútlegt um að litast austan við Bjarg um tíma, ótútlegt og ótrúlegt fyrir ellilífeyrisþegann.
Um tíuleytið að morgni leit það svona út. Tvö stór bílhlöss af möl jöfnuð undir gólf og papparörin fyrir stöpla komin á sinn stað. Svo kvaddi Martin og við Anders steyptum í rörin og allt þetta var tilbúið um hádegi. Nú var ég feginn. Nú mátti rigna bara alveg eins og hver vildi. Anders fór til sinnar vinnu á öðrum vígstöðvum og ég hélt áfram að mála.
Ekki gat ég keypt allt hjá honum sögunarMats. Þann 23. október kom annar Mats, en hann kom frá byggingarvöruversluninni þar sem ég hef keypt svo mikið í Sólvallahúsin. Í þetta skipti kom hann með útveggjapanel, þakpanel, þakpappa, þakrennur, niðurfallsör, nauðsynlega lista á þakið, þakpönnur og efni í vindskeiðar. Og ég inn í bílskúrinn með útveggjapanelinn og vindskeiðaefnið og hélt áfram að mála og kaupa málningu í Fjugesta.
Þegar Anders smiður kom svo 28. október var ég búinn að mála allt sem þurfti og meira til og saga í ákveðnar lengdir þannig að við byrjuðum bara að negla saman og þá rauk undan skósólunum. Það er of langt mál að útskýra hvers vegna meira að segja þessar undirstöður eru líka málaðar, en það var nauðsynlegt að gera svo.
Upp úr miðjum degi leit það svona út og um kvöldið vorum við ennþá lengra komnir.
Að kvöldi annars dags vorum við komnir svona langt og vorum mjög ánægðir. Ég tók fánann hans Hannesar og flaggaði á vesturstafninum. Nágrannar voru farnir að koma og engu af uppátækjum mínum á Sólvöllum hefur verið tekið með meiri áhuga en þessu -og af meiri jákvæðni. Það kom í ljós að margur vildi hafa þessa byggingu heima hjá sér.
Að morgni þriðja dags kom maður að nafni Lars með Anders og nú hélt áfram að rjúka undan skósólunum. Á þessum þriðja degi kom klæðningin á þakið báðu megin, vindskeiðar sem þá voru hvítmálaðar og snyrtilegar og ákveðnir listar upp og niður þakið sem halda í raun pappanum niðri. Þennan dag, fimmtudag, var ég handlangari og kokkur. Ég var búinn að lofa góðum mat þennan dag og ég eldaði gula baunasúpu með smábrytjuðu svínakjöti í, bakaði pönnukökur og þeytti rjóma. Við vorum allir ánægðir, smiðirnir og ég, og gerðum matnum góð skil. Þennan dag kláraðist sultan mín.
Eftir þetta hélt ég einn áfram, setti upp þakrennur, þverlistana sem sjá má á þakinu, bar upp 1350 kg af þakpönnum og raðaði síðan á. Það rauk ekki beinlínis úr skósólunum eftir að ég varð einn en marga daga hefur gengið vel. Sumir dagar hafa verið 12 tíma vinnudagar og öll framvinda hefur verið stórskemmtileg.
Þakið er þarna tilbúið með öllu tilheyrandi og þá bar ég inn allan við sem ekki var undir þaki, setti inn ýmis áhöld og öll garðhúsgögn. Síðan hélt ég áfram ýmissi vinnu við veggi.
Hér er svo norðurhliðin á þessu húsi. Það er ekki komin röð og regla á þarna inni en allt er í skjóli. Þegar ég skrifa þetta þriðjudaginn 25. nóvember er ekkert sem liggur frekar á að gera. Það má koma vetur og ég get dundað þarna einn tíma einhvern daginn, fjóra tíma einhvern annan dag og gert ekkert þar einhverja daga líka. Það eru komnir góðir tímar á Sólvöllum.
En! Í dag setti ég vetrarhjólin undir bílinn en það bærðist undarleg tilfinning innra með mér og sama tilfinning var þar í gær. Þetta er tilfinning sem potar í mig hingað og þangað, fær mig til að halda að ég eigi að gera eitthvað annað en ég geri og lengst inni er órói. Ég á nefnilega erfitt með að skilja að nú má ég hafa það notalegt, að ég þurfi ekki lengur að hamast og keppa við árstíðina. Það er margt eftir í þessu nýja húsi innanverðu og það er margt eftir að gera hingað og þangað á Sólvöllum. En það liggur ekki lífið á! Ég hef ekki lagt jafn hart að mér við neitt annað verkefni sem ég hef unnið að hér á Sólvöllum og það hefur einhvern veginn sest að í mér.
Kannski ég þurfi bara að fara í afvötnun í Vornesi til að ná mér niður. Nei, ég ræð við þetta og núna er ég að fara í mat á Brändåsen svona til tilbreytingar. Á morgun þarf ég að ná í föt í hreinsun og ég ætla líka að kaupa mér stóra tertusneið, en áður en ég legg af stað ætla ég að skoða nýja húsið mitt. Svo þegar ég kem heim ætla ég að skoða nýja húsið mitt aftur, fara síðan inn og skoða í bankann minn til að sjá hvað ég fæ útborgað. Svo ætla ég að hita mér kakó og borða tertusneiðina.
Nú er ég búinn að nota mikið af hvítri lygi síðustu vikurnar með því að segja aldrei hvað ég var að gera. Nú er líka komin skýring á því hvers vegna ég hef verið mjög ósýnilegur í fleiri vikur. Hefði ég sagt frá þessu meðan á verkinu stóð hefði fólk bara haft áhyggjur af mér eða þannig leit ég á það. Það voru bara Rósa og Valgerður með fjölskyldum sem vissu um þetta og einir tveir eða þrír aðrir.
Að gera góða hluti í Sádí-Arabíu
Meðan Rósa var skiptinemi í Hollandi um títugs aldur fór hún eitt sinn í heimsókn til skólabróður síns frá menntaskólanum á Akureyri, Sigga Palla, sem var þá við ljósmyndanám á Ítalíu. Ég talaði við hana áður en hún lagði af stað frá Hollandi og hún lofaði að láta okkur vita þegar hún væri komin á leiðarenda. Það sem ég ætla að segja frá núna er eins og ég man það frá því er Rósa sagði okkur endanlega ferðasöguna, en trúlega er það talsvert öðruvísi en hún man það sjálf.
Hún fór með einni lest frá Hollandi og þurfti svo að skipta alla vega einu sinni um lest og lestarskiptin sem mig minnir að hún hafi sagt frá áttu sér stað uppi í fjalllendi þar sem hún beið ein um miðja nótt á óupplýstri lestarstöð. Svo kom jú lestin sem flutti hana áfram og að lokum kom hún til skólabróður síns á Ítalíu. Þá fékk hún að hringja snöggt samtal til að láta vita að hún væri komin fram.
Ef við Valdís hefðum vitað um þessar aðstæður, þá hefðum við jafnvel orðið flogaveik af tilhugsuninni einni og að geta heldur ekki heyrt hvernig henni reiddi af fyrr en hún var komin alla leið. Hún sagði okkur ekki frá þessu fjalllendisævintýri fyrr en löngu seinna.
Þegar hún hringdi frá Sigga Palla til að láta okkur vita var myljandi stórhríð í Eyjafirði. Ég sagði henni frá því í símtalinu og bætti við að þessi snjókoma kæmi væntanlega ekki niður eftir til þeirra fyrr en daginn eftir og fannst mér þá að ég væri mjög sniðugur. Þau gerðu svo grín að þessu fram eftir kvöldi áður en þau lögðu sig. Þegar þau litu út daginn eftir var kominn snjór og það var eitthvað sem hafði ekki skeð í árafjöld.
Þetta var um löngu liðna atburði, en þegar Rósa sagði mér frá því fyrir nokkrum vikum að hún væri ráðin i stórverkefni á sviði heilsugæslu niður í Saudí-Arabíu, þá flaug margt um huga minn. Fyrir mér var það land ekki eitt af þeim sjálfsögðustu fyrir Norðurlandabúa að fara að vinna í, og þá ekki síst fyrir konu. Stuttu síðar komu fréttir um það að Sádí-Arabar hefðu tekið einhvern ákveðinn fjölda manns af lífi á þessu ári og aðferðin var kannski ekki sérataklega aðlaðandi.
Ég velti því fyrir mér hvers vegna fólk væri að gefa sig í vinnu þarna frá friðsælli Svíþjóð, hvort það væri ekki hreinlega rangt að gefa sig að þessari þjóð. Það var hreinlega geigur í mér og ég hugsaði mikið um þetta. En ég komst að niðurstöðu sem ég hafði ekki vænst í upphafi. Niðurstaðan var sú að það væri líklega ekkert betra til að sá fyrir nýjum viðhorfum og hugsunarhætti en að vinna með fólkinu. Þá á ég ekki við að áróður sé í gangi, heldur að fólk sé einfaldlega að vinna saman.
Ástæðan fyrir því að ég byrjaði á því að tala um ferðina til Ítalíu er sú að mér var svolítið líkt innanbrjósts í gærkvöld þegar Rósa hringdi og sagðist leggja af stað til Sádí-Arabíu á morgun, eins og mér var þegar hún var að leggja af stað frá Hollandi til Ítalíu forðum. Svo var ég að tala við Pál bróður í síma núna í kvöld og þá fékk ég SMS og þar stóð: "Komin heim á hótel. Allt í góðu." Mér létti kannski ekki eins mikið og þegar hún hringdi forðum og sagðist vera komin fram til Sigga Palla, en mér létti. Samt veit ég að þetta er fyrir Rósu mikið minna en það var fyrir okkur Valdísi þegar við fluttum til Svíþjóðar.
Ég vona að Sádí-Arabar verði ánægðir með að vinna með Rósu og fylgdarliði og að hvor aðili fyrir sig verði ánægður með að hitta hinn. Biðjum svo fyrir friði í heiminum í kvöldbæninni okkar og morgunbæninni líka.
En sú upplifun þegar svona lagað hendir bara þegar minnst varir
Í fyrra auglýsti ég eftir kvikmynd. Ég skrifaði atriði úr henni í bloggið mitt og bað þá sem hugsanlega skyldu kannast við lýsinguna að láta heyra frá sér. Hún Guðrún Rósa dóttir hennar Binnu mágkonu minnar sagðist kannast við allra síðasta atrtiðið en það voru líka einu viðbrögðin.
Eftirfarandi hef ég notað í tugi ef ekki hundruð skipta í ákveðnum fyrirlestri í Vornesi og það hefur haft mjög sterk áhrif þegar ég hef notað það í því ákveðna sambandi. Við þær aðstæður verður lýsingin líka allt öðru vísi en mér tókst að skrifa hana. Það hafa margir komið til mín eftir á og spurt mig hvort ég geti ekki með nokkru móti munað eitthvað nafn úr myndinni eða annað sem gæti hjálpað til við að finna hana. En nei, það hef ég ekki getað og ég hef mikið reynt að finna myndina -án árangurs. Hér er lýsing mín úr þessari mynd:
"Fólk vann við hjálparstörf suður í Afríku, í stóru hvítu tjaldi að því er mig minnir. Þar var miðaldra læknir, miðaldra eða rúmlega það, og nokkuð yngri kona sem líklega var hjúkrunarkona við þetta hjálparstarf. Það varð samband milli þessara tveggja, fallegt samband sem ekki hafði neinar viltar senur sem hafðar voru til sýnis á tjaldinu. Smám saman byrjaði læknirinn að hafa áhyggjur af þessu sambandi, hann fékk samviskubit og hvers vegna man ég ekki, en ég trúi að það var aldursmunurinn sem það fjallaði um.
Samviskubitið varð honum að lokum ofviða og morgun einn kom hann ekki til vinnunnar í tjaldinu. Konan fékk af þessu þungar áhyggjur en vonaði að læknirinn kæmi til baka. Dögum og vikum saman beið hún en hann kom ekki. Hún hugleiddi samtöl þeirra og reyndi að komast að einhverju sem gæti hjálpað henni við að finna manninn. Hann hafði talað um klaustur nokkuð norður í Evrópu, í frönsku ölpunum hef ég sagt, og hjá þessu klaustri var hús nokkuð sem var sérstaklega gert fyrir íhugun og athuganir.
Að lokum gafst konan upp á biðinni, lagði land undir fót og hélt norður til Evrópu. Hún þreifaði sig áfram með þolinmæði og fyrirspurnum og að lokum stóð hún í brekku einni og horfði upp til gamals klausturs. Nærri þessu klaustri var líka minna hús sem hún horfði á og var hún nú viss um að hún væri kominn að þessum stað sem hann hafi talað um. Rólega gekk hún að húsinu og opnaði hljóðlega útihurðina sem var nærri einu horni þess.
Þegar hún sá inn sá hún að húsið var eitt herbergi og hún sá einnig hvar vinurinn sat við borð í gagnstæðu horni þessa herbergis. Þar sat hann innan um bækur, blöð og skriffæri. Þegar hann varð hennar var stóð hún enn í dyrunum og horfði inn til hans. Hann sneri sér í stólnum og horfði á móti. Um stund voru þau kyrr í þessum stellingum, en að lokum gekk hún hægt inn gólfið í átt til hans og stoppaði nálægt skrifborðinu. Hann reis upp og þau horfðust í augu án þess að segja orð.
Eftir að hafa staðið þannig um stund tóku þau hlýlega hvort utan um annað og föðmuðust fallega og lengi.
Hann læsti ekki fingrunum djúpt inn í rasskinnar hennar og hún sleit ekki af honum skyrtuna með krampakenndum hreyfingum, nei, þau héldu bara áfram að faðmast fallega og lengi. Þannig endaði myndin."
Ég segi svo alltaf að þetta sé fallegasta ástarsena sem ég hafi nokkru sinni séð í kvikmynd.
Í gær hafði ég áðurnefndan fyrirlestur í Vornesi. Lengst fram sat maður sem ég vissi ekki einu sinni nafnið á. Hann var þungur á brún, fremur dökkur yfirlitum og ég gerði ráð fyrir að hann væri Finni. Hann horfði niður í gólfið nokkuð fyrir framan fætur sér og virtist alls ekki vera að hlusta á mig. Að lokum steig ég á gólfið þar sem mér fannst hann hafa fest augu sín og spurði hann hvort hann kannaðist eitthvað við það sem ég hefði verið að segja. Hann brosti kankvíslega og sagðist gera það og nefndi eitthvað því til sönnunar. Svo leit hann upp. Hann hafði sem sagt hlustað á mig.
Ég endaði svo eins og venjulega með lýsingunni á atriðunum úr kvikmyndinni.
Þegar ég var á leiðinni inn í aðalbygginguna eftir fyrirlesturinn stóð maðurinn sem hafði setið lengst fram og beið eftir mér. Hann heilsaði kurteislega og orð hans bergmáluðu af fallegum finnskum hreim. Hann sagðist heita Jarí. Hann sagðist ennfremur hafa séð þessa mynd og þar sem hann hafi lengi haft á hendi að skrifa umsagnir um kvikmyndir, þá hefði hann einmitt skrifað umsögn um þessa mynd. Hann sagðist hafa kannast mjög vel við lýsingu mína
Ja hérna! Það var undarleg tilfinning sem ég fann bærast innra með mér og ég varð ótrúlega glaður og mér þótti alveg dæmalaust vænt um Jarí.
Og Jarí hélt áfram: Myndin heitir "Snön på Kilimanjaro" (eða Snjórinn á Kilimanjaró) en það getur þó verið að nafnið sé eitthvað aðeins öðruvísi. Um leið og hann sagði þetta sá ég fyrir mér fjallið Kilimanjaró eins og það var sýnt í myndinni og nú var eins og eitthvað væri komið heim. Kona sem líka hafði hlustað á fyrirlesturinn hafði hlustað á samtal okkar og nú kom hún fram og hún sagðist líka hafa séð þessa mynd. Ja hérna! Bara allt í einu stigu fram tvær manneskjur sem höfðu séð myndina. Þau voru sammála um að þetta atriði hefði verið mjög fallegt, og þau vildu meina að ég hefði sagt mjög rétt frá. Merkilegt -eftir áratugi!
Nú er ég byrjaður að leita að myndinni Snön på Kilimanjaro á netinu en þá finn ég bara mynd með þessu nafni sem er frá 2011. Hin er áratugum eldri. Ef eitthvað hjálpsamt fólk verður duglegra en ég við að finna myndina, þá tek ég þakklátur á móti upplýsingum.
Ég nota nafnið Jarí vegna þess að það er svo ekta finnskt.
Fimm ára afmæli á Kungsholmanum í Stokkhólmi
Meiningin var í morgun að ég kæmi mér tímanlega að verki við býsna áríðandi verkefni en svo skeði ekkert. Ég var alltaf alveg að fara en ég bara hékk og hélt áfram að hanga alveg fram undir hádegi. Ég var óánægður með sjálfan mig en allt kom fyrir ekki. Tveir til þrír klukkutímar bara runnu hjá og urðu að engu. Svo ákvað ég allt í einu að líta á uppköst að bloggum og búa mig þannig undir kvöldið. Svo ákvað ég hvað ég skyldi gera þetta laugardagskvöld, dreif mig svo út og svo gengu hlutirnir ótrúlega hratt fyrir sig.
Bloggið sem ég valdi var uppkast með myndum frá 7.september síðastliðnum, en þá átti hann nafni minn fimm ára afmæli. Núna ætl aðeg að fullklára þetta blogg og senda það svo út á alheimsvefinn.
Mér fannst heil mikið til um þetta afmæli þar sem það er svo langt síðan ég hef verið með í barnaafmæli. Ég held að ég fari hreinlega rétt með að ég hef ekki verið með í barnaafmæli í áratugi. Leiðrétti mig bara einhver ef ég er að skrökva. Upp í hugann kom afmæli á Bjargi í Hrísey fyrir 1970. Það var Valgerður sem þá átti afmæli, í febrúar að sjálfsögðu. Það gekk kvef í eyjunni og það var rakið vetrarveður. Prúðbúin börn komu á bjarg, pökkuð inn í mikla fatabagga og það var mikið grænt fyrir neðan nefið. Svo kysstist allur skarinn og Valgerður þakkaði fyrir gjafir með kossi. Ég veti fyrir mér hvað ég ætti að gera því að þetta leit ekki svo vel út. Svo gerði ég ekkert og ég held að það hafi ekki orðið neinn voðalegur eftirmáli af þessu kvefkossaveseni og afmælið varð alveg örugglega hið besta barnaafmæli. En nú til Stokkhólms.
Nánustu leikskólafélagar Hannesar mættu í afmælið, ein tíu eða ellefun börn. Það var borinn fram veislukostur, það sem vitað var að væri best þegið. Á myndinni sjáum við fyrsta borðhaldið. Rósa mamma er að þjóna hægra megin við borðið en fjölskylduvinurinn Elísabet Eir Corters, Dúdda, sem kom til að hjálpa til er vinstra megin. Hannes Guðjón situr fyrir enda borðsins vinstra megin.
Dúdda var nefnilega ráðin til sérstaks verkefnis. Hún stóð fyrir Ninjadagskrá. Ninjar fá Ninjabelti og Ninja ennisband. Þegar allir voru formlega komnir í Ninjahópinn með belti og ennisbsand, þá hófst löng runa af Ninjaþrautum og Ninjar sem leysa hverja Ninjaþrautina á fætur annarri verða að halda órofa einbeitingu allan tímann og gegnum allar þrautirnar. Þar verð ég nefnilega að segja að ég heillaðist alveg af því hvernig Dúddu tókst að halda einbeitingu barnanna þannig að það var ekki nema eitt og eitt andartak sem eitt og eitt barnanna datt aðeins út úr einbeitingunni. En Dúddu tókst að ná þeim inn í einbeitinguna jafnóðum og eitthvað brá útaf.
Ég áttaði mig fyrst almennilega ná því hvað var að ske þegar börnin fylgdu Dúddu eftir niður tvo stiga í óslitinni halarófu og þau slepptu aldrei höndum af handriðinu vinstra megin við sig vegna þess að það var hluti af Ninjaþrautunum að sleppa því ekki. Ninjar eru afar samviskusamir og fylgja leikreglunum af heiðarleika. Úti í bakgarðinum héldu svo Ninjaþrautirnar áfram hver af annarri, alveg ótrúlega lengi en án þess að sjálfsagi Ninjanna þryti. Ég var alveg heillaður af þessu, það skal ég viðurkenna. Þess vegna var ég ákveðinn í að þetta skyldi verða efni í blogg sem ég skyldi fylgja vel úr hlaði. Nú er ég að gra það tveimur mánuðum seinna.
Í bakgarðinum var svo borðhald númer tvö. Þarna var öllum Ninjaþrautum lokið með árangri sem ég hefði aldrei getað látið mig dreyma um. Rósa og Pétur þjóna fyrir borðum og tveir foreldrar eru þarna komnir til aðstoðar. Það er mikil röð og regla þarna vegna þess að Ninjar eru engir ólátabelgir. Ninjar eru auðvitað prúðir og öllum öðrum Ninjum til fyrirmyndar.
Ég vil nefna þessa þrjá sem eru þarna lengst til vinstri hinu megin við borðið. Þarna var kominn einn gestur til viðbótar sem er ekki í leikskólaliðinu hans Hannesar og er lengst til vinstri. Það er Íslendingurinn Kári, sonur hennar Helgu Sverrisdóttur sem var í mannfræðinámi með Rósu og býr í Stokkhólmi. Kári var yngstur þarna, sérstaklega fallegur og prúður eins og Ninjahópurinn allur. Næstur er svo Íslendingurinn Hannes Guðjón, afmælisbarnið sjálft. Sá þriðji er svo Oskar og það sem hann kemst næst því að vera Íslendingur er að hann hefur gist á Sólvöllum.
Bakgarðurinn að Celsiusgatan 3 er lokaður á alla vegu og inni í honum er hlynur. Þessi hlynur er ekki stór, heldur er hann alveg gríðarlega stór. Það má segja að greinahafið fylli garðinn sem er þó vel stór. Það er að líða að lokum veislunnar og frágangur er hafinn. Það fór heilmikið og gott orðspor um Kungsholmann eftir þessa afmælisveislu. Hún var minnisstæð og Ninjaævintýrið hafði verið alveg sérstaklega vel heppnað. Næsta leikskóladag komu margir Ninjanna með Ninjabeltið sitt og ennisband í skólann.
Þannig getur fimm ára afmælisveisla litið út í Stokkhólmi.
Ein mynd til viðbótar. Hannes Guðjón er búinn að fara í Íslandsferðir, hann er búinn að fara til Grænhöfðaeyja og eitthvað fleira. Á þessari mynd er hann í sjónum við eyjuna Rodos síðastliðið haust. Þegar Guðjón afi hans var tólf ára kom hann í fyrsta skipti út í Mýrdal og að Skógum. Í fyrsta skipti til Reykjavíkur þegar hann var nýorðinn fimmtán ára. Í dag er hann Sólvallakallinn.
Það skeður þegar þú hvílist
Það er kominn nýr dagur, föstudagur, og hann liðinn að kvöldi. Í gær var dagurinn sem fyrirlesari einn sem ég sá á sjónvarpsskjánum hafði sterk áhrif á mig. Ég bloggaði um það í gær líka. Lífið með góð gildi er oft svo nálægt en það er bara að veita því athygli og höndla það, skynja gildismatið sem svo oft felst í því litla. Ég ætlaði að að taka til í gærmorgun en datt í sjónvarpsgláp.
Það er hættulegt að kveikja á sjónvarpi hér fyrir hádegi því að þá er efnið oft það besta sem völ er á yfir daginn. En hvernig á ég að meta ellilífeyrisdagana að verðleikum? Má ég horfa á sjónvarp? Ég get fundið mér endalausar skyldur. Jú, víst má ég horfa á sjónvarp en ég er vandlátur á það sem ég horfi á, líklega dável sérvitur. Það finnst nefnilega alls ekki öllum að sjónvarpsefnið fyrir hádegi sé það besta.
Ég reyndar gerði hvort tveggja í gærmorgun, að horfa á sjónvarpsþátt sem gaf mér mikið og að ryksuga og taka til heima hjá mér.
Ég þurfti að fara til hans sögunarMats eftir hádegi í gær til kaupa spýtu. Þess vegna hringdi ég til hans Ívars nágranna til að fá lánaða hjá honum kerruna. Þegar Ívar svaraði varð ég hissa. Það vantaði lífið í röddina sem ég reikna alltaf með að finnist þar. Ívar hlær oft að kúnstunum í mér og ég hlæ að aðfinnslunum hjá honum þegar hann gengur hjá eða þegar hann spyr mig hvort ég hafi verið vaknaður klukkan átta þegar hann gekk hjá. Núna var hann einhvern veginn öðru vísi.
Ég mátti fá kerruna og svo fór ég heim til hans og hann kom út til að opna lásinn. Ég komst að þeirri niðurstöðu að ég hefði bara vakið hann frá miðdegisblundi með símahringingunni. Ívar var í langri meðferð gegn krabbameini í nefinu í hitteðfyrra og svo í skjaldkirtli líka. Svo virtist hann bara verða frískur og líflegur kall og allt hefur virst í besta lagi.
Svo hélt ég áfram til að kaupa spýtuna hjá gæðamanninum Mats. Þegar ég skilaði kerrunni tók ég með tvö rúgbrauð handa Ívari. Rúgbrauðin mín þykja góð í byggðarlaginu og Ívar veit að ég baka. Svo höfðum við gengið frá kerrunni og mér varð litið beint í andlit hans. Hann leit á móti og við horfðum stillilega hvor á annann þó nokkur andartök. Ég sá sorg færast yfir andlitið.
-Ivar, hvernig gengur það með sjúkdóminn sem hrjáði þig í hitteðfyrra.
Ég sá á honum að hann vildi svara og vildi ekki svara. Sorgin kom yfir mig líka. Ég sá hvernig Ívar bjó sig undir að svara en hann kveið fyrir því, hélt greinilega að honum tækist það ekki. Að lokum svaraði hann þó og sagði: -Þeir segja að það sé komið til baka.
Úbbs. Þetta var of mikið. Svo ræddum við saman um stund en svo varð okkur kalt í nepjunni, hann gekk inn með rúgbrauðin sín og ég settist inn í bílinn. Hann var ögn lotinn þar sem ég horfði á eftir honum og hann steig þungt til jarðar. Við Ívar vitum vel um aldur okkar og ég held að við séum hvorugur hræddir við ferðina heim. Slíkum hugsunum fylgir þó alla vega sorg.
En ég fann samt fyrir ótta hjá honum. Það var þegar hann sagði án þess að reyna að vera gamansamur: Hvernig heldurðu að ég líti út þegar búið verður að taka af mér nefið og ég verð bara með tvær holur í andlitinu? Hann gekk hægt upp tröppurnar heima hjá sér og mig langaði bara að vera góður við þennan mann. Mér fannst hann hafa grennst.
Fyrirlesarinn sem tók alla athygli mína í gærmorgun sagði við tryggingarstofnunarfólkið að það gæti haft afgerandi áhrif á líf manneskju með hvaða tóntegund það svaraði í símann. Glaðleg rödd sem byði upp á hjálp gæti breytt framtíðarheill einnar manneskju og alla vega gert ólánsdag að góðum degi. Hins vegar gæti þreytuleg rödd starfsmanns tryggingarstofnunar, eða rödd vinnuleiða, veikt baráttuþrek manneskju sem hringir vegna þess að hún berst í bökkum og er viðkvæm. Ég kem nú til með að spyrja Ívar einhvern næstu daga hvort við eigum ekki að skreppa á Brändåsen til að borða saman. Við höfum gert það einu sinni og ég fann að það var honum mikill félagsskapur. Þannig var það fyrir mig líka.
Það er skrýtið að það skuli þurfa að ýta á starthnappin öðru hvoru til að halda góðu gildunum lifandi. Á allra fyrstu árum mínum í Vornesi skáldaði ég upp sögu um það hvernig það er hægt að hafa áhrif á sinn eigin dag. Ég vandaði til þessarar sögu því að hún átti að vera sönn í sér og ég notaði hana í ákveðinn fyrirlestur. Eitt sinn þegar ég hafði sagt söguna sagði einn sjúklinganna að það væri ekki hægt að segja svona frá nema að baki byggi eigin lífsreynsla. Svo veit ég ekki hvenær það skeði að ég hætti að nota söguna sem alltaf virkaði svo vel, en mörgum árum seinna áttaði ég mig á að ég var löngu, löngu hættur að gera það.
Fyrir stuttu síðan var mér sagt í grúppu sem ég leiddi í Vornesi að kona sem vinnur þar hefði sagt þeim svo góða sögu. Þau vildu að ég fengi að vita hvað þessi saga hefði fjallað um og þegar ég heyrði það þekkti ég gömlu söguna mína. Hún hafði heyrt hana hjá mér þegar hún var sjálf í meðferð á fyrstu árum mínum í Vornesi. Skrýtið! Af hverju hafði ég hætt að nota það sem virkaði svo vel? Jú, ég hef svo sem fyrir löngu áttað mig á því. Það er þegar hlutirnir fara að vera hversdagslegir sem það þarf að ýta aftur á starthnappinn.
Fyrirlesarinn sem ég hlustaði á í gærmorgun ýtti á marga starthnappa hjá mér og vakti margar sofnaðar hugsanir. Svo mun hann líka sjá til þess að einhverjir aðrir ýti á starthnappana hjá honum sjálfum til þess að viðhalda hans góðu eiginleikum við að endurvekja það besta í öðru fólki.
Á náttborðinu mínu liggja nokkrar bækur í haug. Ein þeirra heitir "Það skeður þegar þú hvílist". Hún er eftir prest sem heitir Tomas Sjödin. Hann talar um það í þessari bók að hlutir sem við getum ekki leyst í skarkala og stressi umheimsins, þau leysist best og sjálfkrafa þegar við hvílumst í kyrrðinni heima hjá okkur. Ég hlustaði áðan á hluta af þættinum með Skavlan. Síðan slökkti ég á sjónvarpinu áður en þættinum var lokið til að fá næði við að skrifa síðari hlutann af þessu bloggi. Ég vildi á þann hátt klára að vinna úr þeim sterku áhrifum sem ég varð fyrir í gær af ólíkum hlutum.
Nú síðdegis heimsótti ég þessi ágætis hjón í Örebro, Svanhvíti og Tryggva Þór. Þá var ég líka búinn að vera hjá rakaranum mínum. Þegar ég heyrði sjálfur hvernig óð á mér þarna heima hjá þeim, þá datt mér í hug að það væri of langt síðan ég hefði skroppið af bæ. Víst eru þau sæt á þessari mynd.
Ég vinn dagvinnu á þriðjudag og miðvikudag í næstu. Þá ætla ég að láta koma fram í verkum mínum þá
daga það sem ég hef lært, hugleitt og unnið úr í þessari viku. Ég ætla mér sem sagt að vera fullorðnari og nýtari maður en ég var síðast þegar ég var þar í vinnu fyrir þremur vikum síðan.
Að hafa áhrif á lífsheill annarra
Í morgun byrjaði ég á því að taka fram ryksuguna, fór með hana fram í forstofu og ætlaði að byrja þar á bráðnauðsynlegri hreingerningu sem átti svo að halda áfram um allt húsið. Með ryksuguna á forstofugólfinu ætlaði ég að kveikja rétt sem allara snöggvast á sjónvarpinu og athuga helstu fréttir og veðurspá á textavarpinu. Ég settist. Það var bein útsending frá ráðstefnu og tæplega miðaldra maður var að byrja fyrirlestur um jákvæða framkomu við þá sem eru hjálpar þurfi og um uppbyggjandi viðhorf á vinnustað. Áheyrendur voru starfsfólk ellilífeyriskerfisins.
Mér fannst maðurinn frekar spjátrungslegur og ofhlaðinn sjálfstrausti. Mér fannst hann leiðinlegur og sjálfsgagnrýni fannst ekki hjá mér, ég taldi mig hafa efni á að sjá þessa galla hans. Ég sá fólk í salnum sem augljóslega hafði sömu afstöðu og ég, alveg sérstaklega einn mann. Samt ætlaði ég að hlusta aaaðeins lengur. Hann notaði líf og örlög foreldrafjölskyldu sinnar sem farveg gegnum allan fyrirlesturinn og tók ýmis hliðarspor frá þeim farvegi, bæði til að gera mál sitt skýrara og til að gera fyrirlesturinn skemmtilegri og þar með áheyrilegri.
Mamma var mest heimavinnandi á fyrstu árunum en pabbi, Árni, vann hjá tryggingarfélagi. Það fannst hjá þeim vilji til að takast á við nýja hluti í lífinu og til að fjölskyldan fengi eitthvað smávegis aflögu til að geta veitt sér ögn meira í lífinu. Við erum að tala um tímabilið kringum 1980.
Það var stofnað til fjölskylduráðstefnu á heimilinu og börnin voru með. Þau ákváðu að opna verslun all norðarlega í Svíþjóð, en verslun sem gekk illa og þau kenndu um rangri staðsetningu. Þau tóku stærra lán og fluttu verslunina í annan bæjarhluta. Þar var samkeppnin harðari, verslunin var kæfð í fæðingu og það varð gjaldþrot, svefnlausar nætur, foreldrar sem þráttuðu og fjölskyldulífið fékk svo sannarlega að líða. Að hafa tekið áhættu hafði mistekist! Þannig er það svo oft sagði fyrirlesarinn, en það fer ekki alltaf þannig.
Að taka áhættu getur mistekist í eitt skipti en ekki endilega í annað eða þriðja skiptið. En ógnartíðir höfðu tekið sér bólfestu í lífi þessarar fjölskyldu og það var eins og ætíð; tilvist fjölskylduþrotabúsins virtist ekki hafa nein tskmörk, hvorki í tíma eða þjáningum. Svo hringdi síminn. Að síminn hringdi var tilbreyting í lífi þessarar fjölskyldu nú á níunda áratugnum. Börnin hlupu hvert í kapp við annað til að svara í símann.
Er pabbi heima spurði röddin í símanum. Já, Árni pabbi var heima. Blessaður Árni sagði röddin í símanum, þetta er Andri, gamli vinnufélagi þinn í tryggingunum. Hann hafði nú sett á stofn tryggingafélag sjálfur. Heyrðu Árni, ég þarf mjög nauðsynlega að tala við þig, geturðu komið. Já, Árni pabbi ók langa, langa leið suður til fundar við Andra. Andri sýndi honum sali sem var verið að sníða að starfsemi tryggingarfélags Andra. Að síðustu gengu þeir inn í herbergi sem átti að verða skrifstofa þess sem fara skyldi með ráðningar og starfsmannamál. Þar inni sneri Andri sér að Árna til að segja honum hvers vegna hann hefði beðið hann að koma suður.
Þegar hér var komið fann ég hvernig gráturinn hafði setst að ofarlega í brjóstholi mínu og virtist á leið upp og ég hugsaði að ef ég væri fyrirlesarinn yrði ég að taka mér hlé til að vinna bug á grátinum. -Árni, þetta er skrifstofan þín. Þú ert maðurinn sem ég vil að sitji á þessari skrifstofu og það er vegna þess að ég veit hver þú ert og að þú hefur gengið gegnum þrengingar og reynslu.
Og nú sagði fyrirlesarinn: Svo oft sem ég er búinn að nota þessa sögu sem máttarstoð í þennan fyrirlestur minn, þá er ég alltaf jafn nálægt því að fara að gráta þegar ég kem að því sem nú skeði. Hann tók nokkurra sekúndna hlé og ég var ekki í vafa um að hann segði satt um tilfinningar sínar.
Andri hélt áfram viðtali sínu við Árna þarna fyrir sunnan og sagði nú. -Þú verður mikilvægur maður Árni, maðurinn sem ég vil hafa í þessu starfi. Maðurinn sem verður í þessu starfi verður að geta verið í jafnvægi og hann verður að hafa frið í sálu sinni. Þess vegna Árni, þá tek ég yfir þrotabúið.
-Hvernig halið þið að pabba hafi liðið þegar hann ók heim eftir þennan fund spurði fyrirlesarinn, langt, langt norður í land? Hann ók heim til að segja fjölskyldunni sinni að sólin væri að koma upp yfir þau líka.
Fólkið í salnum hló þegar fyrirlesarinn vildi gefa andrúm til þess og í önnur skipti þurrkaði fólk sér um augun. Sannleikurinn í þessum fyrirlestri var svo óyggjandi. Og af mikilli snilld gat fyrirlesarinn líka tengt fyrirlesturinn og örlög fjölskyldu sinnar þeim störfum sem gestir ráðstefnunnar, ég og svo margir, margir aðrir í þessu landi hafa á hendi við að greiða götu þeirra sem eiga í vandræðum. Ég fann til nýrrar stærðar í ábyrgð minni og ég sá að fólkið í salnum gerði það einnig.
Ég og það fólk í salnum sem tók fyrirlesaranum af neikvæðni í upphafi, við vorum búin að gleyma því eftir nokkrar fyrstu mínúturnar. Ég get sagt fyrir mig að ég skammaðist mín eftir á fyrir fyrstu viðbrögðin og vil helst ekki segja frá þeim en sannleikurinn er sagna bestur. Ég missti fyrri partinn í dag að mestu í sjónvarpsgláp en ég lærði mikið og ég er enn að vinna úr því. Það er komið kvöld.
Ég veit ekki hvort mér líkar það í fyrramálið þegar ég les þetta yfir að hafa birt það. Hver ætli hafi líka áhuga á að lesa þetta? En það þarf heldur enginn að gera það. Ég get alla vega litið á þetta sem góða ritæfingu. Dagurinn í dag hefur verið undarlegur dagur, ekki bara þarna fyrir hádegi. Sem stendur get ég sagt að þetta hefur verið talsverður lífsreynsludagur. Ég hefði getað skrifað helmingi meira en ég hef þegar skrifað helmingi of mikið.
Andri og Árni eru nöfn sem ég gaf þessum tveimur mönnum. Tryggingarfélagið sem Andri setti á stofn er þekkt nafn í Svíþjóð í dag.
